του Γ. Μπλιώνη

Με το νέο νόμο για τα δάση, τα σχέδια περί αιγιαλού και τις πρωτοβουλίες του ΤΑΙΠΕΔ ολοκληρώνεται η ζοφερή εικόνα της άγριας επίθεσης της κυβέρνησης στο ελληνικό περιβάλλον, ως ενέχυρο για την αποπληρωμή του χρέους της χώρας, υπό την πίεση των δανειστών, μέσω των Μνημονίων. Η διεθνής περιβαλλοντική οργάνωση WWF έχει επισημάνει εδώ και καιρό την αντίφαση της Ευρωπαϊκής Ένωσης να προωθεί, μέσω της Τρόϊκας, ρυθμίσεις που αντιβαίνουν την ίδια της την περιβαλλοντική νομοθεσία (βλ. και άρθρο μου με τίτλο “Η περιβαλλοντική υποχώρηση της Ευρώπης” στο tvxs).

Οι περιβαλλοντικές διαμαρτυρίες και αντιστάσεις διαρκώς αυξάνονται και συνδέονται άμεσα με τις διαμαρτυρίες ενάντια στις άδικες και εξοντωτικές φορομπηχτικές πολιτικές, στις κατασχέσεις, στην υπονόμευση των εργασιακών και των ανθρώπινων δικαιωμάτων, στην εξαθλίωση ευρύτατων κοινωνικών στρωμάτων, στο ξεπούλημα δημόσιων αγαθών σε επιχειρήσεις που τζογάρουν άγρια στο διεθνές χρηματοπιστωτικό σύστημα και στην υπονόμευση της ίδιας της δημοκρατίας. Από αυτή την κυβέρνηση ή κάποια μελλοντική παραλλαγή της, με ή χωρίς την προσθήκη ακροδεξιότερων σχηματισμών, δεν μπορεί βέβαια κανείς να περιμένει κάτι διαφορετικό. Αναπόφευκτα λοιπόν η προσοχή στρέφεται στην πιο πιθανή εναλλακτική λύση. Διατίθεται η αντιπολίτευση να αρθρώσει μια διαφορετική πρόταση, με συγκεκριμένα μέτρα οικολογικής προστασίας; Πολύ περισσότερο, διατίθεται να ανοίξει έναν δημόσιο διάλογο για μια θετική προοπτική διεξόδου, που να περιλαμβάνει και μια ισχυρή διάσταση για μια οικολογική παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας;

Ο χώρος της πολιτικής οικολογίας έχει να επιδείξει χρήσιμες προτάσεις, οι οποίες αν και έτυχαν θετικής αποδοχής (π.χ. Βαρουφάκης), δεν έχουν καμιά τύχη στον πόλεμο της προπαγάνδας των ΜΜΕ. Παρά τις αδυναμίες του συγκεκριμένου πολιτικού χώρου, η ιδιαίτερη διάσταση των πολιτικών ζητημάτων που θέτει δεν μπορεί να λείπει από μια συζήτηση για το μέλλον της χώρας, αλλά και για τη λύση των καθημερινών πιεστικών προβλημάτων των πολιτών. Μια ισχυρή ένδειξη προς αυτή την κατεύθυνση είναι και τα αποτελέσματα των αυτοδιοικητικών εκλογών, όπου είχαμε την ανάδειξη όχι μόνο παλιών στελεχών, όπως ο Μ. Τρεμόπουλος (Περιφ. Σύμβουλος Κ. Μακεδονίας), αλλά και νέων, όπως ο Λ. Ιωαννίδης (Δήμαρχος πλέον Κοζάνης), ο δημοσιογράφος Γ. Καραμέρος (Αντιπεριφερειάρχης Β. Αττικής) και η δικηγόρος Ε. Ιωαννίδου (Δημ. Σύμβουλος Θεσσαλονίκης).

Μπροστά στο αποτυχημένο οικονομικό μοντέλο που προωθείται για τη χώρα μας, οι οικολογικές προτάσεις μπορούν να δώσουν θετικές κατευθύνσεις: α) για την ενεργειακή μετάβαση προς τις ανανεώσιμες μορφές ενέργειας και την εγκατάλειψη της χρήσης ορυκτών καυσίμων, β) για τον αγροτικό προσανατολισμό προς την ποιοτική και τη βιολογική γεωργία, που δεν μπορούν να συνυπάρξουν με τα μεταλλαγμένα αλλά ούτε και την εξάρτηση από τοξικά φυτοφάρμακα και συνθετικά λιπάσματα, γ) για τον ποιοτικό τουρισμό, σε άρρηκτη σχέση με την προστασία της ελληνικής φύσης, των αιγιαλών, των θαλασσών, των δασών και των υγροτόπων, δ) για την ενεργειακή αναβάθμιση των κατοικιών και την εξοικονόμηση ενέργειας, ε) για την ανάκτηση, ανακύκλωση και επαναχρησιμοποίηση των απορριμμάτων αντί της καύσης τους και στ) για την έμφαση στην ανάπτυξη της κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας, με την κινητοποίηση των πολιτών π.χ. για τη δημιουργία συνεταιρισμών παραγωγής ενέργειας, ανακύκλωσης, κ.ο.κ. Για να εφαρμοστούν ωστόσο αυτές οι προτάσεις χρειάζεται ισχυρή πολιτική βούληση και σχεδιασμός, έντονος κοινωνικός διάλογος και κινητοποίηση και βέβαια σύγκρουση με τοπικές, αλλά και διεθνείς αδράνειες.

Μια ιδιαίτερου ενδιαφέροντος πρόταση, σε δραματικούς τόνους, λόγω της κλιματικής αλλαγής και της παγκόσμιας περιβαλλοντικής κρίσης, κατατέθηκε πρόσφατα στην Ισπανία, από πολλές προσωπικότητες της οικολογίας και της αριστεράς, υπό τον τίτλο “Ύστατη Έκκληση” . Παραθέτω ένα μικρό απόσπασμα: “Έχουμε, όμως, το πολύ μία πενταετία για να οργανώσουμε μια πλατιά και σφαιρική συζήτηση για τα όρια της μεγέθυνσης και για να δημιουργήσουμε δημοκρατικά οικολογικές και ενεργειακές εναλλακτικές ικανές να είναι σοβαρές και βιώσιμες. Θα πρέπει να είμαστε ικανοί να συσπειρώσουμε μεγάλες πλειοψηφίες για μιαν αλλαγή οικονομικού, ενεργειακού, κοινωνικού και πολιτισμικού μοντέλου”.

Στην καθ’ ημάς αριστερά, υπάρχουν ακόμη αδράνειες που υποστηρίζουν τα ορυκτά καύσιμα, τον συγκεντρωτικό κρατισμό ή την εθνική περιχαράκωση. Ωστόσο, είναι παρήγορο το γεγονός ότι στον πυρήνα της κινούνται απόψεις πιο ανοιχτές και φιλικές προς τα σύγχρονα κοινωνικά κινήματα και τις οικολογικές διαμαρτυρίες. Γι’ αυτό το λόγο υπάρχουν οι βάσεις για έναν γόνιμο διάλογο, για ενδιαφέρουσες συνεργασίες στο επίπεδο της αυτοδιοίκησης και των τοπικών αυτο-οργανωμένων δράσεων, αλλά και για πιο μακροπρόθεσμες διερευνήσεις αντίστοιχες των Ισπανών φίλων μας.

______________________________________________

Ο Γιώργος Μπλιώνης είναι Δρ. Οικολογίας, μέλος της Οικολογικής Κίνησης και πρώην επιστημονικός σύμβουλος των Ευρωβουλευτών των Οικολόγων Πράσινων, Μ. Τρεμόπουλου και Ν. Χρυσόγελου. 

Το άρθρο αυτό δημοσιεύτηκε στις 3/9/2014 στην εφημερίδα Αυγή