Πολιτική οικολογία και αριστερά

Πολλοί θεωρούν τους Ο-Π ένα μονοθεματικό σχετικά κόμμα, το οποίο περιορίζεται σε ένα περιβαλλοντικό λόγο. Εξάλλου και οι συνθήκες ανάδειξής τους, κατά τις πρόσφατες εκλογές (εξασφάλιση του 1,1% των όσων ψήφισαν), με την οργή για την ανικανότητα της αντιμετώπισης των καλοκαιρινών πυρκαγιών αλλά και για την πολύπλευρη περιβαλλοντική αφασία της κυβέρνησης, κάνουν ορατή μόνο εκείνη τη διάστασή τους που έχει να κάνει με τη διαμαρτυρία για την περιβαλλοντική υποβάθμιση. Σε μια χώρα όπως η Ελλάδα και αυτό δεν είναι καθόλου αμελητέο. Ωστόσο, τώρα που το συγκεκριμένο κόμμα κατάφερε να βγει από την αφάνεια, θα πρέπει να μιλήσει πιο πολιτικά και να προσαρμόσει τις αρχές της πολιτικής οικολογίας στις ελληνικές συνθήκες.

Πολλοί υποστηρικτές του – ιδιαίτερα νέοι, αλλά και άλλοι απογοητευμένοι από το πολιτικό σύστημα της χώρας – δεν θέλουν το κόμμα να προσδιοριστεί ως προς την κλίμακα δεξιά – αριστερά, που τη θεωρούν παρωχημένη. Ωστόσο, ακόμη και αν δεν υπάρξει μια σαφής αυτό-τοποθέτηση, οι θέσεις, οι δράσεις, οι πρωτοβουλίες, τα κείμενα και οι απόψεις που έχουν χαρακτηρίσει το συγκεκριμένο χώρο αναπόφευκτα δημιουργούν μια εικόνα που διαθέτει ΣΤΟΙΧΕΙΑ μιας κριτικής αριστεράς. Αναφέρομαι ιδιαίτερα στα στοιχεία της συλλογικής διαχείρισης των κοινών υποθέσεων (σε αντίθεση με την παράδοσή τους σε ιδιωτικές επιχειρήσεις), στην κοινωνική αλληλεγγύη, στην αντίσταση στο ρατσισμό, τον εθνικισμό (και τον εθνολαϊκισμό), τη μισαλλοδοξία και στην υποστήριξη των υποβαθμισμένων στρωμάτων (είτε αυτά αφορούν πολίτες, είτε οικοσυστήματα, είτε είδη της χλωρίδας και της πανίδας).

Δίνω ιδιαίτερη έμφαση στο γεγονός ότι το συγκεκριμένο κόμμα αποτελεί μια απόπειρα για μια νέα πολιτική σύνθεση που δεν μπορεί εύκολα να χαρακτηριστεί πολιτικά. Η κεντρικότητα του περιβάλλοντος και η καθοριστική του επίδραση σε όλες τις άλλες πολιτικές (παιδεία, υγεία, οικονομία, κ.ο.κ.) προσδίδει έναν καινοτομικό χαρακτήρα στα Πράσινα Κόμματα διεθνώς. Ωστόσο, έχοντας δεχτεί αυτή την αρχική «διαφορετική από τα συνηθισμένα» μορφή, δεν μπορούμε να μη δεχτούμε και τη σε μεγάλο βαθμό συμμετοχή σ’ αυτό το διαφορετικό και στοιχείων που έχουν χαρακτηριστεί «αριστερές ευαισθησίες». Οι ίδιοι οι πρωτεργάτες του εγχειρήματος άλλωστε, συχνά έχουν αποδεχτεί ότι το οικολογικό κίνημα αποτελεί μια έκφανση και ένα από τα απότοκα σχήματα του κινήματος της ανθρώπινης χειραφέτησης και όχι ως κάτι που προέκυψε από παρθενογένεση.

Αντίθετα από όσους θεωρούν αυτές τις «κόκκινες πινελιές» επικίνδυνες για το εκλογικό μέλλον των Ο-Π, προσωπικά τις θεωρώ απαραίτητες για την καλύτερη υποστήριξη και των περιβαλλοντικών θέσεων του κόμματος, για την πολιτική του διακριτότητα, αλλά και για την προστασία του από απόπειρες εκμετάλλευσης, ενσωμάτωσης και διαστρέβλωσης των μηνυμάτων του. Ιδιαίτερα για την προστασία από απόπειρες που προέρχονται από την αναθάρρηση και στη χώρα μας ενός ακραίου, φανατικού, μισαλλόδοξου και φοβικού συντηρητικού χώρου ή μιας οργουελικών διαστάσεων απόπειρας κατακυριάρχησης κοινωνιών και οικοσυστημάτων από λίγες ισχυρές ελίτ. Άλλωστε, για να αποτελέσουν ένα πραγματικά πολυσυλλεκτικό κόμμα που θα μπορέσει να επιβάλλει αλλαγές, θα πρέπει πρώτα να έχουν διαμορφώσει μια σαφή πολιτική αφετηρία, έναν πυρήνα και μια βάση όπου θα μπορέσει να στηριχθεί κάθε μελλοντικός διάλογος. Διαφορετικά θα αποτελέσουν έναν αδιαμόρφωτο χυλό, όπου κανένας διάλογος δεν θα είναι εφικτός. Για τη διαμόρφωση του πολιτικού αυτού πυρήνα οι επιφανειακές και αδιαμόρφωτες τοποθετήσεις για την προστασία του περιβάλλοντος, χωρίς κοινωνικές αναφορές, δεν αρκούν.

Αυτό βέβαια δεν σημαίνει πλήρη ενσωμάτωση στο «στρατόπεδο» της αριστεράς. Θα πρέπει να αναδειχθούν ταυτόχρονα οι αποκλίσεις από απεχθή αριστερά απομεινάρια του παρελθόντος. Από κάθε σταλινισμούς, μαοϊσμούς και άλλες μιλιταριστικού και αυταρχικού τύπου πρωσοπολατρείες. Από ακραίους κρατικισμούς, συγκεντρωτισμούς, οικονομισμούς, παραγωγισμούς, βιομηχανισμούς και μονολιθικές ιεραρχίες. Θα πρέπει να αναδειχθούν οι ριζοσπαστικά δημοκρατικές προσεγγίσεις, οι κοινοτικές και τοπικές εστιάσεις, οι κριτικές σε δογματισμούς κατευθύνσεις.

Για έναν πιο συγκεκριμένο και θετικό προγραμματικό λόγο, θα πρέπει για παράδειγμα να μιλήσουμε για την αποδυνάμωση (και με νομοθετικά μέσα, π.χ. αντι-μονοπωλιακοί νόμοι) των μεγάλων και πολυεθνικών επιχειρήσεων (που λειτουργούν και σαν μικρές δικτατορίες) και στην ενδυνάμωση, αυτοοργάνωση και δικτύωση των μικρών παραγωγών, που δίνουν έμφαση στην ποιότητα, σε μια οικονομία αποκεντρωμένη και τοπικής κλίμακας, που να σέβεται τα τοπικά φυσικά χαρακτηριστικά (γονιμότητα εδάφους, διαθεσιμότητα νερού και φυσικών πόρων, μη-οικονομικές περιβαλλοντικές παροχές) και να ελέγχεται από τις δημοκρατικές διαδικασίες των ώριμων και υπεύθυνων τοπικών κοινωνιών. Μια οικονομία που θα μπορεί να από-εμπορευματοποιηθεί σταδιακά, βασιζόμενη σε αξίες άλλες από την εκμετάλλευση που χαρακτηρίζει τις σημερινές ανταλλακτικές αξίες.

Για αυτή την ωριμότητα και την υπευθυνότητα των τοπικών κοινωνιών θα πρέπει να βοηθήσουμε με συγκεκριμένες πρωτοβουλίες. Να υποστηρίξουμε την ανάδειξη των τοπικών θεμάτων και τη διευκόλυνση της ενημέρωσης, της συζήτησης και της συμμετοχής όλων των πολιτών στον πολιτικό διάλογο και τη λήψη αποφάσεων. Να στηλιτεύσουμε τα φαινόμενα της τοπικής διαφθοράς, της διαπλοκής των κάθε λογής μικρο-συμφερόντων με τοπικούς αστέρες της δημαγωγίας. Να υπερασπιστούμε τα ατομικά, κοινωνικά και πολιτικά δικαιώματα. Να συνεισφέρουμε στον πολιτιστικό διάλογο και στην πολύμορφη πολιτιστική δημιουργία ώστε να αρθούν γραμμές αποκλεισμού και το κλίμα απειλής, φόβου και απομόνωσης που έντεχνα καλλιεργείται.

Οι ειρηνικές, δημοκρατικές και αλληλέγγυες σχέσεις εντός των τοπικών κοινωνιών, θα πρέπει να αντικατοπτρίζουν και μια παρόμοια ειρηνιστική, αλληλέγγυα, μη-βίαιη επίλυση συγκρούσεων και μεταξύ των τοπικών κοινωνιών και μεταξύ των κρατών. Πρακτικές παθητικής αντίστασης, πολιτικής ανυπακοής, μη-βίαιης διαμαρτυρίας μπορούν να αποτελέσουν αντικείμενο εκπαίδευσης των πολιτών για την αποτροπή τυχόν αυταρχικών επιβουλών, αλλά και διαπαιδαγώγησης στην υπευθυνότητα, ενεργό δράση, συμμετοχή και διαμόρφωση συνειδητοποιημένων και αλληλέγγυων κοινωνικών συνόλων.

Σταματάω εδώ, θεωρώντας ότι έδωσα μια σαφή πρώτη σκιαγράφηση του πολιτικού πυρήνα των Ο-Π όπως πρέπει να διαμορφωθεί κατά την άποψή μου. Θεωρώ ότι αυτή ακριβώς η συζήτηση είναι που έχει νόημα αυτή την περίοδο για την περαιτέρω εξέλιξή τους και την ουσιαστικότερη παρέμβασή τους.

aigaiopelagitis

Φιλική λογοκλοπή από την “ΚΑΛΥΒΑ…”, όπου κουβεντιάζεται το καυτό αυτό θέμα
http://panosz.wordpress.com/2007/10/15/aigaiopelagitis/

Αφήστε ένα Σχόλιο

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *

Scroll to Top