Είναι σε όλους γνωστό ότι οι αιολικές μηχανές προκαλούν περιορισμένες επιδράσεις στο περιβάλλον. Αυτό γίνεται περισσότερο κατανοητό, αν αναλογιστούμε τις επιδράσεις των θερμοηλεκτρικών ή πυρηνικών σταθμών παραγωγής ενέργειας στα οικοσυστήματα μιας περιοχής. Παρόλα αυτά σε μεμονωμένες περιπτώσεις αναφέρονται ορισμένες αρνητικές επιπτώσεις των αιολικών μονάδων στο περιβάλλον μεταξύ των οποίων συμπεριλαμβάνονται: ο θόρυβος, η οπτική αισθητική επίδραση οι επιδράσεις στα πουλιά, η ηλεκτρομαγνητική αλληλεπίδραση.
α) Το πρόβλημα του θορύβου: αποτελεί ίσως τη μόνη πραγματική επιβάρυνση του περιβάλλοντος από την ύπαρξη αιολικών πάρκων, ιδιαίτερα σε περιπτώσεις πολλών μηχανών μεγάλων διαστάσεων. Βέβαια στο σημείο αυτό πρέπει να ληφθεί υπόψην ότι η εγκατάσταση αιολικών πάρκων γίνεται κυρίως σε απομονωμένες περιοχές, ενώ ο προσεκτικός σχεδιασμός των σύγχρονων μηχανών έχει περιορίσει στο ελάχιστο τόσο τον αεροδυναμικό όσο και κάθε άλλο ηλεκτρομηχανολογικό θόρυβο.
Οι κύριες πηγές μηχανικού θορύβου είναι το κιβώτιο μετάδοσης, η ηλεκτρογεννήτρια και τα έδρανα στήριξης. Η αντιμετώπιση του μηχανικού θορύβου γίνεται είτε στην πηγή είτε στη διαδρομή του. Ο μηχανικός θόρυβος στην πηγή μειώνεται είτε με επέμβαση στα στοιχεία που θορυβούν, είτε με εσωτερική ηχομονωτική επένδυση στο κέλυφος της κατασκευής. Επίσης ο μηχανικός θόρυβος αντιμετωπίζεται και στη διαδρομή του χρησιμοποιώντας ηχομονωτικά πετάσματα καθώς και αντικραδασμικά πέλματα στήριξης. Τέλος σημαντική μείωση του μηχανικού θορύβου επιτυγχάνεται με τη μείωση των εξαρτημάτων που «θορυβούν» π.χ. κατάργηση του κιβωτίου μετάδοσης.
Αντίστοιχα ο αεροδυναμικός θόρυβος πρέπει να αντιμετωπισθεί κατά το στάδιο σχεδιασμού και κατασκευής της μηχανής και των πτερυγίων.
Το επίπεδο του αντιληπτού θορύβου από μια ανεμογεννήτρια σύγχρονων προδιαγραφών σε απόσταση 200 μέτρων είναι μικρότερο από αυτό που αντιστοιχεί στο επίπεδο θορύβου περιβάλλοντος μιας μικρής επαρχιακής πόλης και βέβαια δεν αποτελεί πηγή ενόχλησης. Με δεδομένη δε τη νομοθετημένη απαίτηση να εγκαθίστανται οι ανεμογεννήτριες σε ελάχιστη απόσταση 500 μέτρων από τους οικισμούς, το επίπεδο είναι ακόμη χαμηλότερο και αντιστοιχεί πλέον σε αυτό ενός ήσυχου καθιστικού δωματίου.
Λαμβάνοντας υπόψη τα παραπάνω και σε συνδυασμό με τη θέση των οικοπέδων που συνήθως εγκαθίστανται τα αιολικά πάρκα στην Ελλάδα για να έχουν καλύτερη απόδοση, μπορούμε να πούμε με σιγουριά ότι τα αιολικά πάρκα δεν προκαλούν:
Αύξηση της υπάρχουσας στάθμης θορύβου εκτός των ορίων τους και ακόμη περισσότερο σε κατοικημένες περιοχές, ούτε έκθεση ανθρώπων σε υψηλή στάθμη θορύβου.
β) Οπτική και αισθητική επίδραση: Είναι κάπως έντονη σε περιπτώσεις εγκαταστάσεως ανεμοκινητήρων μεγάλων διαστάσεων (άνω του 500Κw, ύψος 50, διάμετρος πτερωτής 35 m) σε σχετικά κλειστές περιοχές. Αντίθετα η εγκατάσταση μηχανών ή και ενός αιολικού πάρκου σε ανοικτές εκτάσεις δε φαίνεται να επηρεάζει αρνητικά την οπτική αισθητική της περιοχής.
Η οπτική όχληση είναι κάτι υποκειμενικό και δύσκολα μπορούν να τεθούν κοινά αποδεκτές κανόνες. Από έρευνες σε χώρες της Ε.Ε., προκύπτει ότι κάποιος που είναι ευνοϊκά διατεθειμένος απέναντι στην ανάπτυξη της αιολικής ενέργειας αποδέχεται τις ανεμογεννήτριες και οπτικά πιο εύκολα από κάποιον που είναι αρνητικός εξαρχής. Αν κάνουμε μια απλή σύγκριση μεταξύ ενός θερμικού σταθμού παραγωγής και ενός αιολικού πάρκου είναι φανερό ότι η οπτική όχληση που προκύπτει από το πρώτο είναι εμφανώς και αντικειμενικά πολύ μεγαλύτερη. Δεδομένου ότι οι ανεμογεννήτριες είναι κατʼ ανάγκη ορατές από απόσταση, είναι σημαντικό να λαμβάνονται υπόψη οι ιδιαιτερότητες κάθε τόπου εγκατάστασης και γίνεται προσπάθεια ενσωμάτωσης στο τοπίο.
γ) Οι επιδράσεις στα πουλιά: Tα πουλιά καθώς πετούν μερικές φορές συγκρούονται με κτίρια και άλλες σταθερές κατασκευές. Οι ανεμογεννήτριες όμως δεν προκαλούν ιδιαίτερα προβλήματα όπως έχει φανεί από μελέτες που έχουν γίνει σε ευρωπαϊκές χώρες όπως η Γερμανία, η Ολλανδία, η Δανία και η Αγγλία. Συγκεκριμένα υπολογίσθηκε ότι στον συνολικό αριθμό των πουλιών που σκοτώνονται ετησίως μόνο 20 θάνατοι οφείλονται σε ανεμογεννήτριες, ενώ αντίστοιχα 1500 θάνατοι οφείλονται στους κυνηγούς και 2.000 σε πρόσκρουση με οχήματα και τις γραμμές μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας. Σε κάθε περίπτωση, το θέμα της προστασίας της ορνιθοπάνιαδας σε ευαίσθητες οικολογικά και προστατευόμενες περιοχές πρέπει να λαμβάνεται υπόψη κατά τη φάση σχεδιασμού και χωροθέτησης του αιολικού πάρκου.
δ) Η ηλεκτρομαγνητική αλληλεπίδραση.
Δημιουργείται λόγω της ανάκλασης των ηλεκτρομαγνητικών κυμάτων πάνω στα περιστρεφόμενα πτερύγια του δρομέα. Μάλιστα κάποια στιγμή δόθηκε στις ΗΠΑ υπερβολική δημοσιότητα στο θέμα αυτό, αναφέροντας παρεμβολές των αιολικών πάρκων στις τηλεοπτικές μεταδόσεις. Όμως η αντικατάσταση των μεταλλικών πτερυγίων από πλαστικά μέρη έχει περιορισθεί σημαντικά το πρόβλημα αυτό. Σε κάθε όμως περίπτωση καλό είναι να αποφεύγονται περιοχές με εγκατεστημένες τηλεπικοινωνιακές κεραίες και αναμεταδότες.
Ειδικότερα στη χώρα μας το θέμα έχει αντιμετωπισθεί και νομοθετικά καθώς για την έκδοση άδειας εγκατάστασης από το ΥΠ.ΑΝ απαιτείται είτε βεβαίωση της αρμόδιας Νομαρχίας ότι η εγκατάσταση απέχει τουλάχιστον 1Km από αναμεταδότες της τηλεόρασης (ΕΡΤ) και πομπούς της τηλεφωνίας (ΟΤΕ), ή έγγραφη συναίνεση των οργανισμών αυτών για μικρότερες αποστάσεις.
Οι σύγχρονες ανεμογεννήτριες σχεδιάζονται με βασικές κατευθύνεις την καλύτερη δυνατή ενσωμάτωση στον περιβάλλοντα χώρο. Συγκεκριμένα η αρχιτεκτονική τους προσβλέπει σε: α) Μηχανές προοριζόμενες για θέσεις χαμηλού και υψηλού δυναμικού, β) Μηχανές με αυξημένη συμβατότητα με το ηλεκτρικό πεδίο, γ) Μείωση της στάθμης του παραγομένου θορύβου με έμφαση στην τονικότητα. δ)Αύξηση της αεροδυναμικής απόδοσης, ε) Μείωση της οπτικής όχλησης, στ) Υπεράκτιες εφαρμογές.
Τελικά οι οποιεσδήποτε επιπτώσεις από τις ανεμογεννήτριες, αφενός είναι ορατές και αφετέρου είναι δυνατόν να ελαχιστοποιηθούν με σωστή αντιμετώπιση και σχεδιασμό. Αντίθετα οι επιπτώσεις της θερμικής ή πυρηνικής παραγωγής ενέργειας αργούν να φανούν, είναι μακροπρόθεσμες και όση προσπάθεια και κόστος να δαπανηθούν είναι αδύνατον να ελαχιστοποιηθούν. Η εξέλιξη των Α/Γ είναι μια συναρπαστική ιστορία που απέχει πολύ από το να έχει ολοκληρωθεί. Πολλές τεχνικές προκλήσεις εξακολουθούν να υφίστανται, και είναι κοινή πίστη ότι το μέλλον θα μας καταπλήξει, ακόμα περισσότερο και ως προς την κατασκευή των αιολικών μηχανών και ως προς τις επιπτώσεις τους στο περιβάλλον.
Πηγή: www.ecocrete.gr
ΜΑΝΟΛΗΣ ΒΟΥΤΥΡΑΚΗΣ
ΦΥΣΙΚΟΣ ΠΕΡΙΒ/ΓΟΣ
ΠΡΟΕΔΡΟΣ Σ.Π.Α.Π.Ε.Κ.Ε.Ε.Κ.
Βαρετή έχει καταντήσει η προπαγάνδα υπέρ των δήθεν οικολογικών ανεμογεννητριών με 100 μέτρα ύψος (150 αν συνυπολογιστεί και η έλικα).
Πουθενά στον κόσμο δεν έκλεισε μια συμβατική μονάδα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας εξ αιτίας των ανεμογεννητριών. Στη Δανία μάλιστα που είναι πρωτοπόρα στην αιολική ενέργεια (;) η ευστάθεια στο ηλεκτρικό δίκτυο που ταλανίζεται από τις διαθέσεις του ανέμου εξασφαλίζεται χάρις στη διασύνδεση με το δίκτυο της Σουηδίας (και τα πυρηνικά της εργοστάσια). Είναι επίσης αστείο να νομίζει κανείς πως ισωπεδώνοντας βουνοκορφές για να στήσει ανεμιστηράκια θα σωθεί η ανθρωπότητα.
Αν θέλουμε και στη χώρα μας να μειωθούν δραστικά οι ρύποι από την καύση λιγνίτη μία είναι η λύση: εγκατάσταση 2-3 πυρηνικών εργοστασίων.