Η ελληνίδα αντιδήμαρχος της Βιέννης μιλάει για τις αλλαγές που προωθούνται στην αυστριακή πρωτεύουσα.
Η 45χρονη Μαρία Βασιλάκου γεννήθηκε στην Αθήνα και σπούδασε Γλωσσολογία στη Βιέννη, την πόλη όπου ζει από το 1986. Το 2010 εκλέχθηκε με το κόμμα των Πρασίνων αντιδήμαρχος της Βιέννης. Ως υπεύθυνη για την ανάπτυξη, την κυκλοφορία και την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος της αυστριακής πρωτεύουσας, έχει δώσει νέα ώθηση στην οικολογική αναμόρφωση της πόλης και έχει γίνει από τα μεγάλα ονόματα της αυστριακής πολιτικής.
Ποια ήταν η βασική ιδέα για τη μετατροπή της Mariahilferstrasse σε πεζόδρομο;
«Να χαρίσουμε χώρο στους πεζούς. Στον δρόμο αυτόν κυκλοφορούν κατά μέσον όρο την εβδομάδα 270.000 άτομα. Ιδιαίτερα τα απογεύματα ήταν τόσο πολύς ο κόσμος που δεν χωρούσε στα πεζοδρόμια, με αποτέλεσμα οι άνθρωποι να τρέχουν σαν τα κοτόπουλα ανάμεσα στα αυτοκίνητα με παιδάκια στο χέρι, καρότσια ή σακούλες. Παράλληλα θέλαμε να προσφέρουμε στους κατοίκους του 6ου και του 7ου προαστίου, που ενώνονται μέσω της Mariahilferstrasse, μια όαση πρασίνου, δεδομένου ότι έχουν ελάχιστες πλατείες και πάρκα».
Για πολλούς μήνες μαινόταν ο πόλεμος μεταξύ των οπαδών και των αντιπάλων της πεζοδρόμησης. Ποια ήταν η βασική αντίρρηση των τελευταίων;
«Υπήρξαν δύο κατηγορίες αντιρρησιών. Οι πρώτοι ταυτίζουν την ελευθερία με την αυτοκίνηση. Κάθε νέα κυκλοφοριακή ρύθμιση ισοδυναμεί λοιπόν γι’ αυτούς με καταπάτηση της ελευθερίας τους. Οι δεύτεροι θεωρούσαν ότι δεν υπάρχουν αρκετοί δρόμοι που διασχίζουν κάθετα τη Mariahilferstrasse και ότι θα έπρεπε να κάνουν μεγάλους κύκλους για να φτάσουν από το ένα προάστιο στο άλλο. Πρόκειται για πραγματικό πρόβλημα που λύσαμε μόνο μερικά ανοίγοντας δύο κάθετες αρτηρίες».
Ποιο ήταν η «κόκκινη γραμμή» για την αναδιαμόρφωση του δρόμου;
«Η απόλυτη ελευθερία στην κίνηση των πεζών. Γι’ αυτό και τον ισοπεδώσαμε πλήρως. Δεν υπάρχουν πια πεζοδρόμια και λωρίδες κυκλοφορίας, όλα είναι ένα ομοιόμορφο πλακόστρωτο με ανοιχτά χρώματα, κάτι που του δίνει πολύ φωτεινή όψη…».
… και πολύ ευχάριστη.
«Οντως, και μόνο η θέα τους δίνει χαρά. Επιπλέον τα παιδιά έχουν πολλές δυνατότητες να παίξουν – με κούνιες, σιντριβάνια, ποδοσφαιράκια. Για τους μεγάλους υπάρχουν πάγκοι και τραπέζια με παιχνίδια όπως go και σύντομα θα μπει και σκάκι. Χάρηκα αφάνταστα όταν είδα για πρώτη φορά παιδιά να κάνουν skateboard. Για μένα το skateboard είναι το σύμβολο της ελεύθερης κίνησης».
Και οι ποδηλάτες;
«Και γι’ αυτούς υπάρχει μέριμνα. Ομως, κακά τα ψέματα, όταν παραδίδεις έναν χώρο στους πεζούς, αυτοί τον καταλαμβάνουν πλήρως και δεν τον αφήνουν να τους τον πάρουν με τίποτα. Οι ποδηλάτες αναγκάζονται έτσι να κατεβαίνουν από το ποδήλατο. Αλλά αυτό δεν φαίνεται να τους πειράζει και πολύ».
Η Mariahilferstrasse έχει πιλοτικό χαρακτήρα. Ποιος είναι ο απώτερος στόχος: η δημιουργία μιας πόλης χωρίς αυτοκίνητα;
«Ο στόχος είναι η δημιουργία ενός κεντρικού δρόμου σε κάθε συνοικία της πόλης. Σε αυτούς είναι που χτυπά η καρδιά μιας πόλης. Παλαιότερα κάθε συνοικία είχε τέτοιο κέντρο. Από τη δεκαετία όμως του ’60 και αυτή του ’70 αυτά χάθηκαν, τα κατάπιε η κυκλοφορία των ΙΧ. Τώρα πρέπει να ξαναβγούν στο φως».
Για να μπορεί να ξαναβλέπει η πόλη τον εαυτό της.
«Ακριβώς, με το να γίνεται πολυκεντρική».
Υπάρχουν μετρήσεις που δείχνουν αν ανέβηκε ο αριθμός των πεζών από τότε που άρχισε η αναμόρφωση του δρόμου;
«Ναι, έχουμε σημαντική αύξηση».
Και τι λένε οι μαγαζάτορες γι’ αυτό;
«Στην αρχή ήταν εναντίον, τώρα υπέρ επειδή βλέπουν ότι ανεβαίνει πολύ ο τζίρος τους. Ο δρόμος έχει γίνει μαγνήτης για τους αγοραστές».
Ο ευχαριστημένος πεζός είναι καλός αγοραστής…
«…και καλός καταναλωτής. Αλλά όχι μόνο. Είναι και ρομαντικός. Στη Mariahilferstrasse δίνουν όλο και συχνότερα ραντεβού οι νέοι, μεταξύ των οποίων και πολλοί ερωτευμένοι».
Δρόμος του έρωτα λοιπόν…
«Μεταξύ άλλων. Η Mariahilferstrasse ξανάφερε στην πόλη τη συνήθεια της βόλτας που γνωρίζουμε πια μόνο από τις επαρχιακές πόλεις. Παράλληλα οι νέες ρυθμίσεις ανοίγουν τα μάτια. Ο δρόμος περιβαλλόταν ανέκαθεν από πανέμορφα κτίρια. Μέχρι πρότινος όμως αυτά περνούσαν απαρατήρητα. Οι περαστικοί τα κοίταζαν χωρίς να τα βλέπουν».
Οι ίδιες ρυθμίσεις σπρώχνουν όμως τον κόσμο στα μαγαζιά, ανοίγουν την όρεξη για έναν άκριτο καταναλωτισμό. Δεν σας ενοχλεί αυτό;
«Είναι αλήθεια ότι στη Mariahilferstrasse έχουμε την πιο ακραία έκφραση της εμπορικοποίησης. Αλλά χωρίς τα μαγαζιά θα είχαμε νεκρούς δρόμους. Η απλή επικοινωνία δεν φτάνει για να τους ζωντανέψει. Δεν υπάρχει λοιπόν αντίφαση ανάμεσα στην επικοινωνία και στο εμπόριο αλλά αλληλοσυμπλήρωση».
Το άρθρο δημοσιεύτηκε στο www.tovima.gr