Οικολογική Κίνηση Θεσσαλονίκης: 25 χρόνια αγώνες για ποιότητα ζωής. Την Τρίτη γιορτάζει τα 25 χρόνια της. Kαι λίγη ιστορία.
Η Οικολογική Κίνηση Θεσσαλονίκης, που δημιουργήθηκε το 1982,
είναι η παλιότερη εν ζωή οικολογική οργάνωση στην Ελλάδα. Φέτος κλείνει ένα τέταρτο αιώνα ζωής και δράσης. Γι’ αυτό και γιορτάζει την Τρίτη 18.12.07, στις 9.00 μ.μ. στο καφέ- μπαρ “Vinilio” ( Καλαποθάκη 4), με μουσική, ποτό και οικολογικούς μεζέδες.
Σας καλούμε να γιορτάζουμε μαζί.
Λίγα λόγια για την Οικολογική Κίνηση
Η Οικολογική Κίνηση Θεσσαλονίκης δημιουργήθηκε τον Οκτώβριο του 1982. Είναι η παλιότερη εν ζωή οικολογική οργάνωση, έχει καταξιωθεί μέσα από τους αγώνες της για ποιότητα ζωής στην πόλη και αποτελεί πια ένα θεσμό που δεν μπορεί να αγνοηθεί. Πρέπει να της αναγνωριστεί μια εξαιρετικά σημαντική συνεισφορά στη σημερινή αυξημένη οικολογική ευαισθησία και έχει στο ενεργητικό της μια εντυπωσιακή γκάμα τόσο θεωρητικών προβληματισμών, όσο και πρακτικών παρεμβάσεων για θέματα περιβάλλοντος αλλά και για κοινωνικά – πολιτικά ζητήματα:
-αντιστάθηκε έμπρακτα στις πολιτικές υποβάθμισης της πόλης, της χώρας, του πλανήτη
-υπερασπίσθηκε τη φύση και την ποιότητα ζωής στην πόλη και στην ύπαιθρο
-συμμετείχε σε αγώνες ενάντια στον πόλεμο, τον εθνικισμό, το σεξισμό, το ρατσισμό, το μιλιταρισμό και υπέρ της ειρήνης και της φιλίας των λαών, της συμπαράστασης στους πρόσφυγες και τους μετανάστες, για τα ανθρώπινα και κοινωνικά δικαιώματα
-οραματίστηκε μια άλλη κοινωνία, απελευθερωμένη από τα συμφέροντα, την κερδοσκοπία, την οικοκτονία, μια κοινωνία οικολογική και κοινωνικά αλληλέγγυα.
Η Οικολογική Κίνηση ήταν από τους πρωτεργάτες (το 1987) της συγκρότησης της Ομοσπονδίας των Οικολογικών και εναλλακτικών οργανώσεων, συνεισέφερε καθοριστικά στη λειτουργία της Συντονιστικής Επιτροπής Οικολογικών και Περιβαλλοντικών οργανώσεων της Θεσσαλονίκης ενώ προώθησε την πρόταση για ένα πανελλαδικό Οικολογικό Φόρουμ, που εξελίχθηκε στους Οικολόγους Πράσινους. Σήμερα συμμετέχει και στο Πανελλαδικό Δίκτυο Οικολογικών Οργανώσεων.
Έχει αναμειχθεί ενεργά μαζί με άλλες συγγενικές δυνάμεις στο στίβο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, αναπτύσσοντας έντονη δράση και συμμετέχοντας από το 1990 και μετά σε όλες τις Δημοτικές και Νομαρχιακές εκλογές μέσα από ευρύτερα σχήματα με οικολογικές αρχές. Ο Μιχάλης Τρεμόπουλος, ιδρυτικό στέλεχος της Οικολογικής Κίνησης, που ανέπτυξε πολυάριθμες και αξιόλογες παρεμβάσεις στην πόλη και το νομό, εκπροσωπεί τις αρχές αυτές από το 1998 μέσα στο Νομαρχιακό Συμβούλιο.
Η σωματειακή μορφή της Οικολογικής Κίνησης συνδυάζεται με το κοινωνικό-πολιτικό προφίλ που έχει αποκτήσει μέσα από την πολυετή δράση και τις θαρραλέες θέσεις της. Η συνεπής τοπική δράση της δίνει τη δυνατότητα δημιουργικής συμμετοχής και παρέμβασης σε όποιον και όποια πιστεύει ότι πρέπει να σκέφτεται συνολικά και να δρα τοπικά.
Οι δραστηριότητες της Οικολογικής Κίνησης
Οι κυριότερες περιβαλλοντικές και κοινωνικές δραστηριότητες της Κίνησης από το 1982 μέχρι σήμερα μπορούν να ομαδοποιηθούν στις παρακάτω κατηγορίες:
Αστικά Οικοσυστήματα – Δομημένο Περιβάλλον
α) Διεξαγωγή εκστρατειών και ανάληψη δικαστικών αγώνων για την προστασία των περιαστικών δασών από οικοδόμηση, καταπατήσεις και διανοίξεις δρόμων (Σέιχ Σου από το 1982, Χορτιάτης από το 1990, Χαλκιδική από το 1995, άρθρο 24 του Συντάγματος το 2000-1 και τώρα). Εκστρατεία μαζί με άλλους φορείς και ομάδες για τη ματαίωση της οικοδόμησης των πρώην στρατοπέδων της Θεσσαλονίκης και τη μετατροπή τους σε χώρους πρασίνου (20002002). Συνολική συγκροτημένη πρόταση για τη φροντίδα, ανάδειξη και ενοποίηση των χώρων πρασίνου της Θεσσαλονίκης (Ιούνιος 2002).
β) Εκπόνηση μελετών και διεξαγωγή εκστρατείας για την αντιμετώπιση του κυκλοφοριακού προβλήματος και του συνακόλουθου νέφους, καθώς και την ανάδειξη νέων εναλλακτικών τρόπων μετακίνησης όπως το τραμ, τα ταχύπλοα και το ποδήλατο (από το 1983). Διοργάνωση υπαίθριων συναυλιών και γιορτών δρόμου με τα ίδια θέματα.
γ) Συνεχείς παρεμβάσεις για την κατασκευή και λειτουργία βιολογικών σταθμών επεξεργασίας λυμάτων στους οικισμούς και ιδιαίτερα στη Θεσσαλονίκη, καθώς και τη γενικότερη προστασία του Θερμαϊκού κόλπου (από το 1984).
δ) Ανάληψη πρωτοβουλίας για τη διάδοση της ανακύκλωσης με την πρώτη έκδοση -πανελλαδικά- ενημερωτικού φυλλαδίου (1987). Το πρόγραμμα συνεχίζεται μέχρι σήμερα με την ανακύκλωση χαρτιού και αλουμινίου, χωρίς εξωτερική χρηματοδότηση και με έμφαση σε επιλεγμένους χώρους της ευρύτερης περιοχής Θεσσαλονίκης.
ε) Έκδοση συνολικών μελετών και ανάληψη πρωτοβουλιών και δραστηριοτήτων για την πόλη και τα περιβαλλοντικά προβλήματα του αστικού χώρου και την καταστροφή της πολιτιστικής κληρονομιάς.
στ) Διοργάνωση εκστρατειών πληροφόρησης της κοινής γνώμης για τα παραπάνω θέματα.
Φυσικά Οικοσυστήματα
Από το 1987 μέχρι σήμερα έχει δοθεί ιδιαίτερη βαρύτητα στον τομέα αυτό, εξαιτίας των μεγάλων σύνθετων προβλημάτων που αντιμετωπίζουν τα φυσικά οικοσυστήματα στην Ελλάδα.
Συγκεκριμένα, η Οικολογική Κίνηση έχει δραστηριοποιηθεί, κυρίως με συνεχή παρέμβαση και πίεση προς κάθε κατεύθυνση, για την προστασία των δύο διεθνούς σημασίας υγροτόπων, του τριπλού Δέλτα Αξιού – Λουδία – Αλιάκμονα και των λιμνών Βόλβης και Κορώνειας (Λαγκαδά), έχει δε πάρει πανελλήνια πρωτοβουλία με θετικά αποτελέσματα για τη ματαίωση κατασκευής πίστας αγώνων αυτοκινήτων στο Δέλτα του Αλιάκμονα (1989-90), την προστασία του μοναδικού παραλίμνιου δάσους της Απολλωνίας στη λίμνη Βόλβη (1983-90), τη μη ίδρυση Ναυταθλητικού Κέντρου στη Βόλβη κ.ά.
Επιπλέον, έχει καταφέρει να αναγνωριστεί επίσημα η αξία των δύο υγροτόπων της περιοχής, στην Επανομή και το Αγγελοχώρι (1989-91) με τη ματαίωση έργων στις περιοχές αυτές.
Μαζί με άλλες οργανώσεις έχει κάνει επιτυχημένες εκστρατείες ενάντια στις καλλιέργειες μεταλλαγμένων στο νομό Θεσσαλονίκης.
Έχει συμμετάσχει σε δράσεις που αφορούν στο γενικότερο πρόβλημα καταστροφής της ελληνικής φύσης και έχει διεξάγει δύο εκστρατείες (1985 και 1993) ενάντια στο κυνήγι.
Σε συνεργασία με άλλες οργανώσεις έχει προσφύγει στα δικαστήρια εναντίον βιομηχανιών που ρυπαίνουν τη λίμνη Κορώνεια, με συνέπεια την καταδίκη τους.
Έχει ολοκληρώσει με ιδιαίτερη επιτυχία ένα πρόγραμμα διασυνοριακής συνεργασίας για την προστασία του Αξιού.
Παγκόσμια Οικολογικά Προβλήματα
Η Κίνηση έχει δραστηριοποιηθεί με εκστρατείες ενάντια στην καταστροφή του όζοντος από εργοστάσιο παραγωγής CFC’s που βρίσκεται στη Θεσσαλονίκη (1988-93), στα φαινόμενα ερημοποίησης και έλλειψης νερού στο Μεσογειακό χώρο, ενάντια στην απειλή από τη χρήση πυρηνικής ενέργειας σε Βουλγαρία και Τουρκία (1986-93), ενάντια στις πολεμικές επεμβάσεις καθώς και σε μια σειρά άλλων συναφών θεμάτων. Μέσω του Μ. Τρεμόπουλου (ιδρυτικό μέλος) συμμετείχε στη Διάσκεψη του ΟΗΕ (σύνοδος ΜΚΟ) για την αειφόρο ανάπτυξη στο Γιοχάνεσμπουργκ τον Αύγουστο του 2002.
Περιβαλλοντική Εκπαίδευση
Η Κίνηση από την αρχή της λειτουργίας της βοηθάει άμεσα και έμμεσα τους εκπαιδευτικούς στη μετάδοση οικολογικών γνώσεων. Από το 1992-93, που οργάνωσε με επιτυχία για πρώτη φορά δύο σεμινάρια για την περιβαλλοντική εκπαίδευση εκπαιδευτικών όλων των βαθμίδων, συνεχίζει σταθερά την προσφορά αυτή ενώ συνεργάζεται και με την Πανελλήνια Ένωση Εκπαιδευτικών για την Περιβαλλοντική Εκπαίδευση.
Έχει καθιερώσει τη διοργάνωση σεμιναρίων για θέματα οικολογίας, βιολογικής γεωργίας και ειρήνης, που απευθύνονται σε φοιτητές, εκπαιδευτικούς, ακτιβιστές και άλλους ενδιαφερόμενους.
Μη βία – αντιρατσιστική δράση
Με πρωτοβουλία στελεχών της Οικολογικής Κίνησης Θεσσαλονίκης εκδιδόταν το ιστορικό πια περιοδικό “Αρνούμαι” και έχει δημιουργηθεί το “Κέντρο Πληροφόρησης για το Ρατσισμό, την Οικολογία, την Ειρήνη και τη Μη-Βία” Αντιγόνη, το οποίο αναπτύσσει μια αξιόλογη διεθνή αντιρατσιστική δράση.
Από το 2001 το Κέντρο επελέγη, ως ο Εθνικός Φορέας Συνεργασίας (National Focal Point) του δικτύου RAXEN από το Ευρωπαϊκό Παρατηρητήριο Φαινομένων Ρατσισμού, Ξενοφοβίας και Αντισημιτισμού (EUMC). Ο ρόλος του είναι να καταγράφει με αντικειμενικότητα αφενός τα φαινόμενα ρατσισμού και ξενοφοβίας και αφετέρου τα “καλά παραδείγματα” πρακτικών και δραστηριοτήτων που στοχεύουν στην καταπολέμηση του ρατσισμού και της ξενοφοβίας, τώρα σε νομικό επίπεδο.
Εκδόσεις
Η Οικολογική Κίνηση στα 25 χρόνια της έχει προχωρήσει στην έκδοση δεκάδων φυλλαδίων, προκηρύξεων και αφισών σε σχέση με τα παραπάνω θέματα. Επιπλέον, εκδίδει από το 1987 και μέχρι σήμερα το μοναδικό “Οικολογικό Ημερολόγιο” που κυκλοφορεί στη χώρα, αφιερωμένο κάθε χρόνο σε ένα θέμα, με 286 σελίδες. Εκδίδει, ακόμη, και το μηνιαίο ενημερωτικό έντυπο “Τα Εν Οίκω εν δήμω”. Έχει εκπονήσει, επίσης, και διάφορες μελέτες με θέματα όπως: Το κυκλοφοριακό, Το τραμ, Το ποδήλατο, Γυναίκες και πόλη, Ατμοσφαιρική ρύπανση, Η βιομηχανία στη Θεσσαλονίκη, Οι υδατοκαλλιέργειες, Τα ρέματα της Θεσσαλονίκης, καθώς και θεωρητικά κείμενα (οικολογία, ειρήνη, εργασία, αναπηρία κ.ά.).
Συνεργασίες
Η Οικολογική Κίνηση έχει συνεργαστεί με τις μεγαλύτερες περιβαλλοντικές οργανώσεις της χώρας (Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρία, Ελληνική Εταιρία για την προστασία του περιβάλλοντος και της πολιτιστικής κληρονομιάς, Greenpeace, WWF κ.ά.), καθώς και τις τοπικές περιβαλλοντικές και φιλοζωικές οργανώσεις και δίκτυα. Από τα σπλάχνα της έχει δημιουργηθεί και ο βασικός πυρήνας του Κέντρου Περίθαλψης Άγριων Ζώων και Πουλιών ενώ ο επί δεκαετία Διευθυντής της ελληνικής Greenpeace υπήρξε παλιό στέλεχος της Κίνησης.
Η Οικολογική Κίνηση έχει πάρει πρωτοβουλιακό ρόλο στη συγκρότηση της πανελλήνιας συνεργασίας των οικολογικών οργανώσεων από το 1988, ενώ έχει αναπτύξει μια σειρά επαφών με ομοειδείς οργανώσεις άλλων χωρών, ιδιαίτερα με τις οικολογικές οργανώσεις των γειτονικών χωρών για την ευρύτερη συνεργασία με κεντρικό άξονα τα διασυνοριακά περιβαλλοντικά προβλήματα (Αξιός, Στρυμόνας, Νέστος, Έβρος, λίμνες Δοϊράνη, Πρέσπα, μεταφορές, ενέργεια-πυρηνικά εργοστάσια κ.λ.π.). Ειδικά για τον Αξιό οργάνωσε πρόγραμμα διασυνοριακής συνεργασίας για την καταγραφή των πηγών ρύπανσης (20002002), που ολοκληρώθηκε με ένα διεθνές συνέδριο, σε συνεργασία με επιστημονικούς και οικολογικούς φορείς από την Ελλάδα και τη FYROM, με προοπτική την αειφορική διαχείρισή του (Απρίλιος 2002).
Μη διστάζετε. Ενισχύστε τη δράση μας.