Για την Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων του Επενδυτικού Σχεδίου της ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΧΡΥΣΟΣ στη Β. Χαλκιδική, το ΥΠΕΚΑ αποφάσισε για πρώτη και μοναδική φορά στην ιστορία να τηρήσει απαρεγκλίτως τις προθεσμίες που θέτει ο νόμος για τις γνωμοδοτήσεις των τοπικών οργάνων Αυτοδιοίκησης. Παρέβλεψε ως ασήμαντη λεπτομέρεια το γεγονός ότι είχαμε Αυτοδιοικητικές Εκλογές και ότι, μέχρι την 1η Ιανουαρίου που θα αναλάβουν οι νέες αρχές, τα απερχόμενα Συμβούλια έχουν δικαίωμα να συνεδριάζουν μόνο για θέματα “έκτακτης κι απρόβλεπτης ανάγκης”. Έτσι το ΥΠΕΚΑ απαιτεί από το Νομαρχιακό Συμβούλιο Χαλκιδικής να γνωμοδοτήσει αυτό – και όχι τα νέα Δημοτικά και Περιφερειακά Συμβούλια που θα εγκατασταθούν σε λιγότερο από ένα μήνα – για ένα κολοσσιαίο και τουλάχιστον αμφιλεγόμενο έργο που θα αλλάξει τη μορφή της Β.Χαλκιδικής. Τόση προσήλωση στο γράμμα του νόμου πια;
Και ενώ το Νομαρχιακό Συμβούλιο του κ. Ζωγράφου έχει προγραμματίσει να συνεδριάσει στις 10 Δεκεμβρίου για να γνωμοδοτήσει (θετικά βεβαίως) γι’αυτό το θέμα, η Ειδική Γραμματέας Επιθεώρησης Περιβάλλοντος και Ενέργειας κα Καραβασίλη ξεκίνησε μια διαδικασία “διαβούλευσης” η οποία, παραδόξως, προβλέπεται να διεξαχθεί ΜΕΤΑ τη γνωμοδότηση του Νομαρχιακού Συμβουλίου! Σύμφωνα με την κα Καραβασίλη, είναι ειλημμένη η απόφαση ότι η επένδυση θα προχωρήσει και η διαβούλευση “αφορά στη διαμόρφωση των βέλτιστων τεχνικών και άλλων λύσεων ενόψει της περιβαλλοντικής αδειοδότησης”. Με απλά λόγια, σ’αυτή τη “διαβούλευση” οι πολίτες μπορούν να πούν οτιδήποτε εκτός από το ότι δεν θέλουν αυτήν την επένδυση, στο σύνολο της ή μέρη της! Άλλωστε και να το πούνε, δεν θα έχει καμία απολύτως σημασία αφού το Νομαρχιακό τους Συμβούλιο θα έχει γνωμοδοτήσει ήδη θετικά.
Επειδή θέλουν να μας κάνουν να ξεχάσουμε ακόμα και τι σημαίνει “διαβούλευση”, παραθέτουμε ένα απόσπασμα από τη Συνθήκη του Aarhus (Οδηγία 2003/4/ΕΚ) για το διαίωμα πρόσβασης στην περιβαλλοντική πληροφορία. Η Συνθήκη έχει ενσωματωθεί στην Οδηγία για την Εκτίμηση των Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων και αποτελεί πλέον αναπόσπαστο τμήμα της:
Στο ενδιαφερόμενο κοινό παρέχονται έγκαιρα και πραγματικά δυνατότητες να συμμετάσχει στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων σχετικά με το περιβάλλον και, για το σκοπό αυτό, έχει το δικαίωμα να διατυπώνει παρατηρήσεις και γνώμες, όταν όλες οι επιλογές είναι ακόμη δυνατές, στην αρμόδια αρχή ή αρχές πριν από τη λήψη της απόφασης για τη συναίνεση ανάπτυξης.
Για καθένα από τα διαφορετικά στάδια, προβλέπονται εύλογα χρονικά πλαίσια, τα οποία παρέχουν επαρκή χρονικά διαστήματα για την ενημέρωση του κοινού καθώς και για την προετοιμασία και την αποτελεσματική συμμετοχή του ενδιαφερομένου κοινού στη λήψη αποφάσεων για το περιβάλλον, σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος άρθρου.
“ΟΤΑΝ ΟΛΕΣ ΟΙ ΕΠΙΛΟΓΕΣ ΕΙΝΑΙ ΑΚΟΜΗ ΔΥΝΑΤΕΣ” σημαίνει ότι διαβούλευση που γίνεται με προειλημμένες αποφάσεις, δεν ειναι διαβούλευση, είναι εμπαιγμός. Γι’αυτό και δεν συμμετέχουμε. Ούτε εμείς, ούτε οι Δήμοι Παναγίας και Σταγείρων-Ακάνθου.
Ας δεχθούμε, για αλλαγή, ότι τα πράγματα είναι ακριβώς όπως τα λεει η κα Καραβασίλη. Ότι θα γίνει αυτή η τέλεια, υπέροχη και μοναδική διαβούλευση όπου το Υπουργείο θα ακούσει ότιδήποτε έχει να πει η τοπική κοινωνία. Ότι αν διαπιστώσει π.χ. πως η τοπική κοινωνία δεν επιθυμεί μεταλλείο στις Σκουριές, η μελέτη θα πάει πίσω στην εταιρεία για να αφαιρεθεί απο εκεί το επίμαχο κομμάτι των Σκουριών. Αυτό δεν είναι η “ουσιαστική διαβούλευση”;
Ας πούμε ακόμα ότι δεν έχει καμία σημασία ότι αυτή η διαβούλευση θα γίνει μετά τη γνωμοδότηση του Νομαρχιακού Συμβουλίου και ότι αυτή η γνωμοδότηση δεν θα χρησιμοποιηθεί για να αδειοδοτηθούν πράγματα που δεν επιθυμεί η τοπική κοινωνία. Κι ας βάλουμε στην άκρη το εύλογο ερώτημα “τότε προς τι η επιμονή του ΥΠΕΚΑ για “γνωμοδότηση ΤΩΡΑ”;
Έστω δηλαδή ότι έχουν άδικο όλοι αυτοί που φωνάζουν στη Χαλκιδική ότι γι’αυτό το θέμα πρέπει να γνωμοδοτήσουν τα νέα όργανα της Αυτοδιοίκησης και όχι τα απερχόμενα που δεν εκπροσωπούν πλέον κανέναν και τίποτα. Και δεν είναι και λίγοι αυτοί: ο Δήμαρχος και όλοι οι φορείς του Δήμου Σταγείρων-Ακάνθου, ο Δήμαρχος, το Δημοτικό Συμβούλιο και φορείς του Δήμου Παναγίας, το ΤΕΕ Κεντρικής Μακεδονίας, ο νεοεκλεγμένος Περιφερειάρχης Κ. Μακεδονίας….
Ακόμα κι αν το Υπουργείο έχει δίκιο κι όλοι εμείς άδικο, για ποιο λόγο άραγε έρχεται το Υπουργείο σε τέτοια σύγκρουση με την τοπική κοινωνία για χάρη …μιας ημερομηνίας;
– Γιατί αγνοεί την προϊστορία αυτής της υπόθεσης; Γιατί δεν αντιλαμβάνεται ότι ένα θέμα που έχει οδηγήσει σε βίαιες συγκρούσεις και έχει διχάσει την τοπική κοινωνία εδώ και πάνω από δεκαπέντε χρόνια δεν είναι δυνατόν να λυθεί με συνοπτικές διαδικασίες, όσο καλοπροαίρετες κι αν είναι αυτές;
– Γιατί κλείνει τα μάτια και δεν βλέπει ότι η κατάσταση στην περιοχή είναι ήδη εκρηκτική και ρίχνει κι άλλο λάδι στη φωτιά εμμένοντας σε μια διαδικασία την οποία η μισή κοινωνία θεωρεί παράνομη, στημένη και ανήθικη;
– Γιατί στο κάτω κάτω δίνει σε εμάς τους “κακούς” το δικαίωμα να το καταγγέλουμε για μεθοδεύσεις υπέρ της εταιρείας;
-Γιατί δεν δρα κατευναστικά, αναβάλλοντας την ημερομηνία γνωμοδότησης για μετά την 1η Ιανουαρίου (που είναι τόσο κοντά…) ώστε να μην υπάρχει καμία κόντρα και καμία ένταση με τη τοπική κοινωνία; Έστω ως μια κίνηση καλής θέλησης προς όλους τους “παράλογους” που πιστεύουν ότι η διαβούλευση πρέπει να προηγείται της γνωμοδότησης και όχι να έπεται;
Με την εμμονή του ΥΠΕΚΑ στα ασφυκτικά χρονικά πλαίσια που έθεσε αποστέλλοντας την ΜΠΕ μέσα στην προεκλογική περίοδο, οδηγούμαστε σε μια αδειοδότηση χωρίς κοινωνική συναίνεση και σε απρόβλεπτες εξελίξεις. Μια αδειοδότηση νόθα και για πολλούς παράνομη. Πώς ελπίζει το Υπουργείο ότι θα αποκαταστήσει την κοινωνική ειρήνη σ’αυτόν τον τόπο και πώς θα προχωρήσει η επένδυση με την κοινωνια σε τέτοιο αναβρασμό; Η μέθοδος που εφαρμόστηκε στο παρελθόν ήταν τα ΜΑΤ και ο στρατιωτικός νόμος. Πώς σκοπεύουν να “επιβάλλουν την τάξη” αυτη τη φορά;
Το Υπουργείο δεν φαίνεται να αντιλαμβάνεται την εύθραυστη ισορροπία που επικρατεί στην περιοχή και μάλλον πιστεύει ότι μπορεί, χωρίς συνέπειες, να εκβιάσει τους κατοίκους στην αποδοχή τετελεσμένων γεγονότων. Θα έπρεπε να είναι πιο προσεκτικό. Η ιστορία της Β. Χαλκιδικής αποδεικνύει ότι τα πράγματα είναι διαφορετικά.