Βρυξέλλες, 10 Ιουνίου 2009 – Οι περιβαλλοντικές επιδόσεις της σημερινής Ευρωπαϊκής Επιτροπής έχουν παρεκτραπεί ανησυχητικά από τους στόχους, δηλώνουν δέκα ευρωπαϊκές περιβαλλοντικές οργανώσεις. Σύμφωνα με κοινή αξιολόγηση της Επιτροπής υπό την ηγεσία του Μανουέλ Μπαρόζο, οι περιβαλλοντικές επιδόσεις της Κομισιόν βρίσκονται «κάτω από τη βάση»!
Μεγάλες αποτυχίες καταγράφονται στο πεδίο της περιβαλλοντικής συμμόρφωσης των τομέων αλιείας και γεωργίας, καθώς και στην πολιτική της ΕΕ για τα μεταλλαγμένα. Καταγράφονται όμως και κάποιες θετικές εξελίξεις που αφορούν τις πολιτικές για την κλιματική αλλαγή, την ενέργεια και τις μεταφορές.
Ήδη από την αρχή της θητείας της, η παρούσα Επιτροπή Μπαρόζο ξεκίνησε άσχημα, καθώς αντιμετώπισε το περιβάλλον σαν πολιτική ασύμβατη με την ατζέντα για την απασχόληση και την ανταγωνιστικότητα. Ως αντίδραση όμως στην ολοένα αυξανόμενη περιβαλλοντική ευαισθητοποίηση της κοινωνίας, η Επιτροπή έκανε εν τέλει κάποιες προσπάθειες ενίσχυσης της νομοθεσίας για το κλίμα (Επίτροπος: Στ. Δήμας), την ενέργεια (Επίτροπος: Α. Πίμπαλγκς) και τις μεταφορές, αποκομίζοντας ικανοποιητική βαθμολογία, δηλαδή 7/10, 6/10 και 6/10 αντίστοιχα. Η έκθεση των «πράσινων 10» όμως προειδοποιεί ότι αυτές οι πολιτικές, κυρίως το «πακέτο για το κλίμα και την ενέργεια», δεν έχουν αποφέρει τα αποτελέσματα που είχε αρχικά προβλέψει η Επιτροπή, καθώς αποδυναμώθηκε από τις κυβερνήσεις των κρατών μελών της ΕΕ.
Ταυτόχρονα, σύμφωνα με την έκθεση αξιολόγησης, η Επιτροπή έχει αγνοήσει την προστασία των οικοσυστημάτων και τη σημασία τους για την οικονομική βιωσιμότητα και την αναχαίτιση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής. Σκληρή κριτική ασκείται επίσης και για τη συχνή υποχώρηση της Κομισιόν σε συμφέροντα που κυριαρχούν σε τομείς που επηρεάζουν τη γεωργία και τη θαλάσσια ζωή. Είναι χαρακτηριστικό ότι στον τομέα της γεωργίας, η Επιτροπή βαθμολογείται με μόλις 4/10.
Τέλος, η αποτυχία ικανής στήριξης του δικτύου προστατευόμενων περιοχών Natura 2000, η αδύναμη αρχική πρόταση για τη νέα Οδηγία για το θαλάσσιο περιβάλλον και η συνεχιζόμενη υποστήριξη της καλλιέργειας μεταλλαγμένων συνέβαλαν στη βαθμολόγηση με 4/10 της πολιτικής για τη βιοποικιλότητα.
Η έκθεση των «πράσινων 10», εκτός από την κριτική προχωρά και σε συστάσεις προς την επόμενη Επιτροπή, ώστε να αναλάβει παγκόσμιο ηγετικό ρόλο στη μείωση εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, να συμφωνήσει σε έναν πανευρωπαϊκό και δεσμευτικό στόχο για την εξοικονόμηση ενέργειας, να υιοθετήσει ένα αποτελεσματικότερο σύστημα για την τήρηση της ευρωπαϊκής νομοθεσίας, να ενδυναμώσει το νομικό πλαίσιο για τα μεταλλαγμένα και να απαγορεύσει τις νέες εγκρίσεις τους μέχρι να αναθεωρηθεί το υπάρχον σύστημα.
«Παρά το γεγονός πως η κοινωνία δείχνει ξεκάθαρα αυξανόμενη περιβαλλοντική ανησυχία και ευαισθησία, τόσο στην Ελλάδα όσο και συνολικά στην ΕΕ, οι πολιτικές ηγεσίες έχουν μείνει πολύ πίσω. Ζητάμε από τη νέα ηγεσία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να μη δειλιάσει να προχωρήσει στις απαραίτητες πολιτικές τομές που θα φέρουν την Ευρώπη κοντά στο όραμα για μια περιβαλλοντικά βιώσιμη οικονομία και κοινωνία», δηλώνει ο Δημήτρης Καραβέλλας, Διευθυντής του WWF Ελλάς.
«Όσο η ΕΕ επιλέγει να ακολουθεί το σημερινό μονόδρομο της άνευ όρων οικονομικής ανάπτυξης που αντιμετωπίζει την προστασία του περιβάλλοντος ως περιοριστικό παράγοντα, το περιβάλλον αλλά και η κοινωνική συνοχή θα επιδεινώνονται. Η ΕΕ βρίσκεται μπροστά σε ένα κρίσιμο δίλημμα: να συνεχίσει την μέχρι σήμερα αναπτυξιακή πορεία της με τις γνωστές πλέον αρνητικές επιπτώσεις στο περιβάλλον ή να στραφεί με έργα και δεσμεύσεις στην πράσινη ανάπτυξη. Ο πρώτος δρόμος είναι η συνταγή της αποτυχίας ενώ ο δεύτερος είναι ο μόνος που εγγυάται την παράλληλη αντιμετώπιση της περιβαλλοντικής και οικονομικής κρίσης», δηλώνει ο Νίκος Χαραλαμπίδης, Διευθυντής του ελληνικού γραφείου της Greenpeace.
«Η έκθεση αποδεικνύει πως ακόμη και στην Ευρωπαϊκή Ένωση που θεωρείται πρωτοπόρος, τα περιβαλλοντικά προβλήματα συσσωρεύονται με ταχύτερο ρυθμό από ότι λύνονται, ειδικά όσον αφορά το φυσικό περιβάλλον. Μόνη λύση για ουσιαστική αντιμετώπιση των προβλημάτων αποτελεί η υιοθέτηση του περιβάλλοντος ως κεντρική πολιτική επιλογή της Ευρωπαϊκής Ένωσης και όχι ως απλή διαχειριστική ανάγκη», δηλώνει ο Ξενοφώντας Κάππας, Διευθυντής της Ελληνικής Ορνιθολογικής Εταιρείας.__
ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ: Ευρωπαϊκή Επιτροπή Μπαρόζο 2004 – 2009
Τομέας ΤΕΛΙΚΗ ΒΑΘΜΟΛΟΓΙΑ (2009)
1. Γεωργία 4/10
2. Βιοποικιλότητα & Οικοσυστήματα 4/10
3. Προϋπολογισμός & Πολιτική Συνοχής 4/10
4. Κλίμα 7/10
5. Ενέργεια 6/10
6. Εφαρμογή Κοινοτικού Δικαίου Περιβάλλοντος 5/10
7. Εξωτερική Διάσταση και Εμπόριο 4/10
8. Υγεία 5/10
9. Φυσικοί Πόροι 3/10
10. Στρατηγική για την Αειφορία 2/10
11. Διαφάνεια 3/10
12. Μεταφορές 6/10
Συνολική βαθμολογία: 4.4/10