Μια από τις λιγότερο γνωστές πτυχές της κλιματικής αλλαγής, φέρνουν στο ευρωκοινοβούλιο οι Οικολόγοι Πράσινοι. Πρόκειται για το ισοζύγιο ανάμεσα στην απορρόφηση αερίων του θερμοκηπίου από το έδαφος και την αντίστοιχη αποδέσμευσή τους στην ατμόσφαιρα, όταν η διαχείριση των εδαφών δεν είναι ορθή. Πρόσφατη επιστημονική μελέτη εκπέμπει σήμα κινδύνου ότι η συνολική επιβάρυνση του κλίματος από την αποδέσμευση των αερίων, υπερβαίνει σήμερα το όφελος της απορρόφησης διοξειδίου του άνθρακα από δάση και λιβάδια.
Για την αντιμετώπιση της απειλής, όλοι συμφωνούν ότι απαιτείται λιγότερο εντατική γεωργία, εκτατική διαχείριση των βοσκοτόπων και της κτηνοτροφίας, επέκταση της βιολογικής γεωργίας και προστασία της οργανικής ουσίας των εδαφών, ιδιαίτερα όσων απειλούνται με διάβρωση ή ερημοποίηση.
Η ερώτηση του Μιχάλη Τρεμόπουλου θέτει υπόψη της Κομισιόν την πρόσφατη επιστημονική μελέτη, συνδυάζοντας την με τις προτάσεις για λύσεις στο πρόβλημα, καθώς και με το ναυάγιο προηγούμενης προσπάθειας για σχετική κοινοτική Οδηγία το 2006-7. Κεντρική θέση έχει το ερώτημα για επαναφορά της πρότασης για ευρωπαϊκή νομοθεσία Προστασίας των Εδαφών. Τα υπόλοιπα ερωτήματα αφορούν την ύπαρξη πολιτικής βούλησης για ηπιότερη διαχείριση των γεωργικών εδαφών και βοσκοτόπων, την προστασία της οργανικής τους ουσίας, καθώς και τη συστηματική παρακολούθηση της ποιότητας και εξέλιξης τόσο των εδαφών, όσο και της ατμόσφαιρας.
«Η κλιματική αλλαγή αποτελεί ένα ακόμη σοβαρό λόγο να προωθήσουμε βιώσιμη και ήπια αγροτική οικονομία, με κορμό τη βιολογική γεωργία και κτηνοτροφία», δήλωσε ο Μιχάλης Τρεμόπουλος. «Τα εδάφη αντιπροσωπεύουν πολύτιμο φυσικό πόρο, και όχι απλώς πρώτη ύλη για τα κοντόφθαλμα συμφέροντα της εντατικής γεωργίας. Η Ευρώπη οφείλει αυτή τη φορά να βρει την πολιτική βούληση για ένα κοινό πλαίσιο αποτελεσματικής προστασίας των εδαφών και του κλίματος».
Για περισσότερες πληροφορίες:
Ακολουθεί το κείμενο της ερώτησης του Μιχ.Τρεμόπουλου
Θέμα: Αέρια του Θερμοκηπίου και διαχείριση εδαφών
Πρόσφατη έρευνα (1) στο πλαίσιο του CarboEurope, διερεύνησε το ισοζύγιο εκπομπών αερίων θερμοκηπίου (GHG) των εδαφών, όπως αυτό επηρεάζεται από τη διαχείριση της γης. Υπογραμμίζει τη σημαντική συμβολή των αερίων πέραν του CO2, όπως το μεθάνιο και τα οξείδια του αζώτου. Η έρευνα δείχνει ότι οι συνεισφορές του υποξειδίου του αζώτου (N2O), του μεθανίου (CH4) και του διοξειδίου του άνθρακα (CO2) από τα τυρφώδη εδάφη, κυρίως μέσω των γεωργικών εκπομπών, ουσιαστικά ακυρώνουν τα οφέλη από την απορρόφηση άνθρακα από δάση και λιβάδια. Για τη μείωση των εν λόγω εκπομπών έχει προταθεί σειρά μέτρων (2), όπως μείωση των εξωτερικών εισροών, εκτατική διαχείριση βοσκοτόπων, ανάπτυξη βιολογικής γεωργίας, προστασία της οργανικής ουσίας του εδάφους, αποκατάσταση αποστραγγισθέντων τυρφώνων, αποκατάσταση του άνθρακα στα υποβαθμισμένα εδάφη που κινδυνεύουν από διάβρωση ή ερημοποίηση. Εξάλλου, η προστασία των εδαφών ώστε να προστατευτεί η δυνατότητα των εδαφών να λειτουργούν ως δεξαμενές άνθρακα, ήταν ένας από τους στόχους της πρότασης για μια Οδηγία για την Προστασία των Εδαφών (3), για την οποία δεν είχε επιτευχθεί όμως πολιτική συμφωνία(4).
Ερωτάται λοιπόν η Επιτροπή:
1. Προτίθεται να λάβει επιπλέον μέτρα για μείωση των εξωτερικών εισροών σε γεωργία-κτηνοτροφία και προώθηση της βιολογικής γεωργίας και της εκτατικής διαχείρισης βοσκοτόπων;
2. Προτίθεται να λάβει μέτρα για την αποκατάσταση αποστραγγισθέντων τυρφώνων και την προστασία της οργανικής ουσίας στα πλούσια σε αυτήν εδάφη;
3. Προτίθεται να ακολουθήσει την πρόταση της έρευνας (1) για λεπτομερή καταγραφή των εδαφών της ΕΕ, δηλαδή μητρώο ποιότητας εδαφών και παρακολούθησης της εξέλιξής τους;
4. Προτίθεται να επαναφέρει πρόταση νομοθετικού πλαισίου για την Προστασία των Εδαφών, ώστε να προστατευτεί αποτελεσματικά η λειτουργία των εδαφών ως δεξαμενών άνθρακα;
5. Προτίθεται να ακολουθήσει την πρόταση της έρευνας (1) όσον αφορά την ανάγκη ύπαρξης επιπλέον σταθμών ατμοσφαιρικής παρακολούθησης στην περιοχή των Βαλκανίων;
____________________
(1) Schulze, E.D. Luyssaert, S., Ciais, P. et al. (2009). Importance of methane and nitrous oxide for europe’s terrestrial greenhouse-gas balance. Nature Geosience. 2: 842-850
(2) CEC (2009), The role of European agriculture in climate change mitigation, SEC(2009) 1093 final, COMMISSION STAFF WORKING DOCUMENT, Brussels, 23.7.2009
(3) CEC (2006), Proposal for a DIRECTIVE OF THE EUROPEAN PARLIAMENT AND OF THE COUNCIL establishing a framework for the protection of soil and amending Directive 2004/35/EC, (presented by the Commission), COM(2006) 232 final, Brussels, 22.9.2006
(4) CEC (2007), 2842nd Council meeting – ENVIRONMENT, PRESS RELEASE 16183/07 (Presse 286), Brussels, 20 December 2007