Τί είναι η ACTA και γιατί πρέπει να μας ανησυχεί;

Στο παρακάτω βίντεο – που κυκλοφορεί στο youtube – περιέχεται μήνυμα των Anonymous, στο οποίο αναφέρονται κάποια βασικά στοιχεία για το πως θα λειτουργεί το σύστημα ανταλλαγής/χρήσης/αποστολής αρχείων μίντια (μουσικής, ταινιών, βίντεο, φωτογραφιών) μεταξύ χρηστών στο διαδίκτυο, αν-όταν περάσει το νομοσχέδιο ACTA (Anti Counterfeiting Trading Agreement – Σύμφωνο Ενάντια στην Ανταλλαγή Πλαστών Προϊόντων).

 

Σύμφωνα με το βίντεο, αν τυχόν αυτά τα αρχεία έχουν προστατευθεί για πνευματικά δικαιώματα (copyright/trademark) και προσπαθήσεις να τα μοιραστείς ή να τα χρησιμοποιήσεις  εξ ολοκλήρου ή εν μέρει (ακόμα και χωρίς αμοιβή), θα θεωρείται παρανομία και θα έχεις κυρώσεις: από μπλοκάρισμα στην πρόσβαση στο διαδίκτυο, μέχρι πρόστιμο ή και φυλάκιση.

Και ενώ μέχρι στιγμής μπορεί να γίνει η ανταλλαγή μέσω μέιλ για παράδειγμα αρχείων μουσικής, χωρίς να το μάθει η εταιρεία που το παρήγαγε, στα νέα μέτρα περιλαμβάνεται η υποχρέωση-δικαίωμα στις εταιρείες που σου παρέχουν ίντερνετ (ISP) να ελέγχουν ό,τι φτάνει και ό,τι φεύγει από τον υπολογιστή σου για τυχόν μεταφορά τέτοιων αρχείων (με copyright) ή έστω λινκ που να οδηγεί σε τέτοια αρχεία.

Τί είναι η ACTA;
Η ACTA (Anti-Counterfeiting Trade Agreement), όπως δηλώνει και το όνομα, είναι μια «Εμπορική Συμφωνία Κατά της Παραποίησης/Απομίμησης». Στην πραγματικότητα όμως, είναι πολλά περισσότερα απ’ ότι δηλώνει το όνομα. Η ACTA έχει παρόμοιο περιεχόμενο με τις απαράδεκτες SOPA και PIPA, που η εφαρμογή τους στις ΗΠΑ, ανεστάλη μετά από την παγκόσμια κατακραυγή.

Για την ώρα η πλειοψηφία των πολιτών αγνοεί το νομοσχέδιο ACTA, ή δεν έχει ακριβώς συνειδητοποιήσει τι σημαίνει και τι αντίκτυπο θα έχει στο Διαδίκτυο εφ’ όσον ψηφιστεί. Το θέμα στην Ελλάδα δεν έχει πάρει την διάσταση που θα έπρεπε να πάρει, στον κυβερνοχώρο κυρίως, και όχι μόνο, παρ’ όλο που είναι ένα ζήτημα που αφορά το 80% της Ελλάδας, το λιγότερο. Διότι, αν ισχύσουν τελικά αυτά μέτρα θα έχουμε περάσει σε μια διαφορετική διάσταση Φασισμού και φίμωσης του λόγου

Είναι στα αλήθεια εμπορική συμφωνία;

Η διαπραγμάτευση της ACTA έγινε κάτω από το μανδύα της εμπορικής συμφωνίας, κάτι που της επέτρεπε να περάσει πιο εύκολα απαρατήρητη. Οι πολέμιοί της, ωστόσο, θεωρούν πως πρόκειται για νομοθεσία που αφορά τα πνευματικά δικαιώματα που προωθήθηκε μεταμφιεσμένη σε εμπορική συμφωνία για να μην συζητηθεί πολύ. Σε αντίθεση, όμως, με ό,τι συμβαίνει με τις εμπορικές συμφωνίες, εδώ υπάρχουν ποινικές κυρώσεις.

Οι εμπορικές συμφωνίες συνήθως επικυρώνονται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή εκ μέρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Παρόλα αυτά, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν επιτρεπόταν να διαπραγματευθεί πάνω στο Άρθρο 23 (το αμφιλεγόμενο σημείο της ACTA που όχι μόνο επιμένει να υπάρχουν ποινικές κυρώσεις για την πειρατεία, αλλά και για όσους κατηγορούνται ότι υποβοηθούν την παραβίαση των πνευματικών δικαιωμάτων) χωρίς την παρουσία αντιπροσώπων από τα κράτη-μέλη. Για το λόγο αυτό, οι διαπραγματεύσεις πραγματοποιήθηκαν πίσω από «κλειστές πόρτες».

Οι ιδιαιτερότητες της ACTA, μάλιστα, ήταν τέτοιες που όταν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θέλησε να δημιουργήσει έναν οδηγό για το πώς η συνθήκη θα μπορούσε να επικυρωθεί, χρειάστηκε μήνες αντί για εβδομάδες, ώσπου στο τέλος περιγράφηκε ως «μικτή συμφωνία».

Ποιές κυρώσεις προβλέπει;

Οι κυρώσεις σε περίπτωση που παραβιαστεί η συμφωνία θα περιλαμβάνουν φυλάκιση και μεγάλα πρόστιμα για τις εταιρείες που κατηγορούνται για πειρατεία σε «μαζική κλίμακα». Στην κατηγορία αυτή μπορεί να εμπίπτουν οι ιστοχώροι που φιλοξενούν πειρατικό περιεχόμενο αλλά και οι εταιρείες που τους «υποθάλπουν», κάτι που θα μπορούσε να επεκταθεί ώστε να αφορά και τους ISP (δηλ. τους παρόχους των συνδέσεων internet), αλλά όχι απαραίτητα και τον κάθε μεμονωμένο χρήστη που κατεβάζει τραγούδια από το σπίτι του.

Ποιός την υποστηρίζει;

H ACTA έχει την υποστήριξη μεγάλων φαρμακευτικών εταιρειών, κινηματογραφικών στούντιο και δισκογραφικών εταιρειών. Συγκεκριμένα, μεταξύ τους περιλαμβάνονται ονόματα όπως αυτά των GlaxoSmithKline, Pfizer, Sanofi-Aventis, Monsanto Company, Time Warner, Sony, Verizon, The Walt Disney Company, Motion Picture Association of America (MPAA), News Corporation και Viacom. Υποστηρίζεται επίσης από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ενώ, αντίθετα, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχει εκφράσει ενστάσεις.

Τί σημαίνει πρακτικά αυτό;
Η ACTA, όσον αφορά το Διαδίκτυο, μεταξύ άλλων, θα δώσει, κυρίως, στην μουσική, κινηματογραφική και εκδοτική βιομηχανία, ένα νομικό όπλο, με το οποίο θα μπορεί να ελέγχει το Διαδίκτυο, καθώς και τους ίδιους τους χρήστες. Το νομοσχέδιο ACTA, καθιστά τις Υπηρεσίες Παροχής Διαδικτύου (ISP), νομικά υπεύθυνες για την παρακολούθηση της δραστηριότητας των χρηστών στο Διαδίκτυο. Τα πρώτα μεγάλα θύματα αυτής της εξέλιξης, θα είναι ιστοσελίδες όπως η Google, η Βικιπαίδεια, το YouTube, το Facebook, το Twitter κ.ά., καθώς το υλικό που διακινείται σ’ αυτές (μια φωτογραφία, ένα βίντεο κ.λπ.), από τα εκατομμύρια των χρηστών, μπορεί να επιφέρει βαρύτατες ποινικές κυρώσεις και σ’ αυτές και στους χρήστες. Ο χρήστης, που πλέον, άμεσα ή έμμεσα, θα μοιράζεται αρχεία, τα οποία προστατεύονται με πνευματικά δικαιώματα, θα αντιμετωπίζει το φάσμα, ακόμα και της φυλάκισης, πολύ πιο έντονα -ή στην καλύτερη περίπτωση ποινές όπως πρόστιμα και κατάσχεση των «οργάνων του εγκλήματος» (π.χ. υπολογιστής) κ.ά. Ουσιαστικά πρόκειται για την επιβολή της αυτολογοκρισίας και του περιορισμού της ελεύθερης έκφρασης.

Όσον αφορά άλλους τομείς, η ACTA βρίσκει εφαρμογή π.χ. σε βιομηχανίες φαρμάκων και τροφίμων, κι έτσι θα απαγορεύεται η κατασκευή αντιγράφων φαρμάκων (γενόσημα) και η χρησιμοποίηση κατοχυρωμένων σπόρων καλλιέργειας, κάτι που θα έχει δυσμενέστατες επιπτώσεις, πρωτίστως σε φτωχές χώρες (δείτε εδώ, στην περίπτωση της Ινδίας, τι σημαίνει πρακτικά αυτό -βίντεο «Χρηματιστήριο τροφίμων»).

Για να γίνει πιο κατανοητή η παράνοια της ACTA, ας αναφερθεί ένα παράδειγμα, που είναι μέσα στο πνεύμα αυτού το νόμου: Αν ανεβάσετε, στο YouTube ή στο Facebook, ένα τραγούδι, ή ένα βίντεο με απόσπασμα από το δελτίο ειδήσεων του Mega ή από μια ταινία, είστε παράνομοι, για πολλούς και διάφορους ευνόητους λόγους, με πρώτον και κυριότερον την άνευ αδείας αντιγραφή, ενώ παράνομοι θα είναι τόσο ο διαδικτυακός τόπος που ανέβηκε το βίντεο, όσο και ο παροχέας. Παρομοίως, οι αγρότες, αν αγοράσετε και καλλιεργήσετε σπόρους της πανίσχυρης Μονσάντο (ή της όποιας Μονσάντο), δεν έχετε δικαίωμα να χρησιμοποιήσετε τους νέους σπόρους που θα δημιουργηθούν από την σοδειά για την επόμενη καλλιέργεια, κι αυτό, επειδή οι νέοι σπόροι θεωρούνται προϊόν αντιγραφής των σπόρων της Μονσάντο, που τους έχει κατοχυρώσει σαν ευρεσιτεχνία (πατέντα). Για αυτές τις «παρανομίες» το «δίκαιο» της ACTA θα υπερισχύει του εκάστοτε αστικού δικαίου της χώρας που το ψήφισε. Μπορεί να επιβάλλει μεγαλύτερες ποινές, μα όχι μικρότερες.

Η Ελλάδα έχει ψηφίσει αυτό το νομοσχέδιο;
Ναι. Το νομοσχέδιο συζητήθηκε διακριτικά (δηλ. στα μουλωχτά) για μερικά χρόνια και ψηφίστηκε και από την Ελλάδα στο Τόκιο, στις 26 Ιανουαρίου 2012, παρ’ όλες τις ασαφείς διατυπώσεις, τα θολά όρια και τις ακραίες προβλέψεις. Έχει ψηφιστεί επίσης από τις περισσότερες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τις ΗΠΑ, τον Καναδά, την Αυστραλία, την Ιαπωνία κ.ά.

Από πότε ισχύει;
Το νομοσχέδιο δεν ισχύει ακόμα, καθώς, στην περίπτωση της Ελλάδας, θα πρέπει να εγκριθεί κι από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Αυτό θα συμβεί τον Ιούνιο του 2012.

Ποιά είναι τα επιχειρήματα των υποστηρικτών της;

Η ACTA αποτελεί διεθνή συνθήκη που στοχεύσει στο να προστατεύσει τα πνευματικά δικαιώματα μεταξύ διαφορετικών χωρών. Οι υποστηρικτές της θεωρούν πως αποτελεί ένδειξη αναγνώρισης της σημασίας της πνευματικής ιδιοκτησίας σε μια οικονομία παγκόσμιας ανταγωνιστικότητας. Προστατεύοντας τα προϊόντα αυτά ελπίζουν ότι οι βιομηχανίες θα προστατευθούν και οι εταιρείες θα μπορέσουν να επανακτήσουν τα κέρδη που χάθηκαν εξαιτίας, για παράδειγμα, της κυκλοφορίας κίβδηλων προϊόντων.

Ποιά είναι τα βασικά επιχειρήματα εναντίον της ACTA;

1. Είναι αντιδημοκρατική

Οι διαπραγματεύσεις για την ACTA έγιναν στο μεγαλύτερο μέρος τους πίσω από κλειστές πόρτες, με απόλυτη μυστικοπάθεια, με πολλούς από τους συμμετέχοντες να υποχρεώνονται να υπογράψουν σύμφωνα εμπιστευτικότητας πριν τους επιτραπεί η πρόσβαση στα σχετικά έγγραφα. Για το λόγο αυτό είναι πολύ δύσκολο να βρει κανείς ποιος τη συνέταξε και τί ακριβώς συνέβη κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων. Οργανισμοί που προσπάθησαν να μάθουν περισσότερες πληροφορίες για τις διαδικασίες που χρησιμοποιήθηκαν, απέτυχαν να αποκαλύψουν όλες τις λεπτομέρειες. «Ακόμη κι αν είσαι υπέρμαχος της μεγαλύτερης προστασίας των πνευματικών δικαιωμάτων, θα έπρεπε να είσαι εναντίον της ACTA επειδή δεν δημιουργήθηκε με δημοκρατικό τρόπο», αναφέρει εκπρόσωπος του Κόμματος των Πειρατών.

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, από την πλευρά του, ψήφισε σχεδόν ομόφωνα κατά της ACTA με τη σκέψη ότι οι όποιοι κίνδυνοι υπάρχουν σε οικονομικό επίπεδο και σε επίπεδο καινοτομίας θα πρέπει να εκτιμηθούν πριν εισαχθούν ποινικές κυρώσεις εκεί όπου ήδη υπάρχουν αστικές κυρώσεις. Επίσης, ζητά να έρθουν στο φως και όλα τα έγγραφα που αφορούν τις διαπραγματεύσεις.

2. Θολώνει τα όρια μεταξύ πειρατείας και πλαστογραφίας

Η ACTA αναφέρεται στην πειρατεία και την πλαστογραφία σαν να πρόκειται για το ίδιο πράγμα. Η πλαστογραφία, όμως, προϋποθέτει ότι το άτομο που λαμβάνει το αγαθό εξαπατάται ώστε να πιστέψει ότι είναι αληθινό, κάτι που, φυσικά, δεν ισχύει στην περίπτωση του διαμοιρασμού ψηφιακού υλικού.

3. Επιβάλλει ποινικές κυρώσεις ακόμη και εκεί που ισχύουν ήδη αστικές κυρώσεις

Σύμφωνα με το αμφιλεγόμενο Άρθρο 23 της συνθήκης, οι ποινικές κυρώσεις θα πρέπει να επιβάλλονται σε όσους παραβιάζουν ή βοηθούν στην παραβίαση πνευματικής ιδιοκτησίας σε «μαζική κλίμακα», ασχέτως του αν αποσκοπούν ή όχι σε χρηματικό όφελος από το πειρατικό περιεχόμενο. Αυτό θα σήμαινε ότι οι ISP θα μπορούσαν δυνητικά να θεωρηθούν κι αυτοί υπόλογοι, ως συνεργοί, σε περίπτωση που δεν εμποδίζουν τους πελάτες τους να κατεβάζουν ή να διακινούν πειρατικό υλικό.

4. Βάζει φραγμούς στην αλλαγή της νομοθεσίας σε εθνικό επίπεδο

Η ACTA αφαιρεί από τις κυβερνήσεις το δικαίωμα να ορίζουν τη δική τους πολιτική σε θέματα πατεντών και πνευματικής ιδιοκτησίας. Αυτό σημαίνει ότι ακόμη κι αν, για παράδειγμα, το Κόμμα των Πειρατών καταφέρει να επηρεάσει την κυβέρνηση της χώρας του στο να αλλάξουν οι ισχύοντες όροι περί πνευματικής ιδιοκτησίας, δεν θα μπορέσει να το πετύχει τίποτα χωρίς προηγουμένως να παραβιάσει μια διεθνή συμφωνία.

Σε τί διαφέρει από το SOPA και το PIPA;

Το SOPA και το PIPA σχεδιάστηκαν ώστε να επεκτείνουν την αμερικανική νομοθεσία και σε ξένους ιστοχώρους, ενώ η ACTA πρόκειται για διεθνή συμφωνία, που αφαιρεί από τα κράτη τη δυνατότητα να διαμορφώσουν τους δικούς τους νόμους.

Πώς επηρεάζει τις αναπτυσσόμενες χώρες;

Οι πολέμιοι της ACTA θεωρούν ότι η συνθήκη θα μπορούσε να δημιουργήσει προβλήματα στις αναπτυσσόμενες χώρες, στερώντας τους τη δυνατότητα να επιλέγουν τις πλέον συμφέρουσες για αυτές πολιτικές.

Σε τί φάση βρίσκεται τώρα;

H ACTA δεν μπορεί να τεθεί σε ισχύ προτού τεθεί σε ψηφοφορία τον Ιούνιο στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το οποίο όπως αναφέραμε και πιο πάνω, έχει ήδη εκφράσει τις ενστάσεις του. Επίσης, την αντίθεσή τους στη συνθήκη ACTA έχουν δηλώσει πολλές διαδικτυακές εταιρείες και οργανώσεις όπως το Electronic Frontier Foundation, οι Δημοσιογράφοι Χωρίς Σύνορα και η Oxfam, ενώ δεν είναι καθόλου απίθανο μέσα στους επόμενους μήνες να δούμε αντιδράσεις αντίστοιχες με αυτές που είχαμε και στην περίπτωση του SOPA.

ENΗΜΕΡΩΣΗ: Κατεβάστε το PDF με το κείμενο της συμφωνίας στα Ελληνικά

Πηγή: Wired

Αφήστε ένα Σχόλιο

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *

Scroll to Top