Καθημερινά, παράγονται πολλοί τόνοι σκουπιδιών παράγονται καθημερινώς από τα νοικοκυριά όλης της Γης και τα σκουπίδια αυτά, καταλήγουν στους κάδους απορριμμάτων και εν τέλει στιςχωματερές. Πολλές φορές στους δρόμους παρατηρούνται “βουνά” από πλαστικές σακούλες γεμάτες με σκουπίδια, παρατημένες δίπλα σε κάδους στους δρόμους. Όχι μόνο το θέαμα αυτό είναι αντιαισθητικό, όμως τα απορρίματα μετά από κάποιο χρονικό διάστημα αρχίζουν να μυρίζουν άσχημα και έντονα. Όμως, υπάρχει τρόπος να περιοριστεί αυτό το φαινόμενο. Εάν το κάθε νοικοκυριό έκανε την δική του προσπάθεια να περιορίσει τον όγκο των σκουπιδιών που παράγει καθημερινά, τότε -σίγουρα- τα σκουπίδια που θα βρίσκονταν παρατημένα στους δρόμους θα ήταν σημαντικά λιγότερα. Ένας τρόπος για τη οικιακή διαχείριση των σκουπιδιών, είναι η κομποστοποίηση.
Η διαδικασία της οικιακής κομποστοποίησης έχει πολλά μικρά μυστικά που πρέπει να γνωρίζει κάποιος, έτσι ώστε να φτιάξει καλό κομπόστ. Η παραγωγή του βέβαια μπορεί να καθυστερήσει, ανάλογα και με το χρόνο που θα αφιερώσει κανείς στον κάδο του, αλλά αυτό που προέχει είναι να μειώσουμε τα απορρίμματά μας, με όλες τις θετικές συνέπειες που έχει αυτό για το περιβάλλον. Κομποστοποίηση είναι η διαδικασία με την οποία τα απορρίματα μετατρέπονται σε μια σκούρη, γόνιμη ουσία, σε ένα είδος οικολογικού λιπάσματος που ονομάζεται κομπόστ. Έχει διαπιστωθεί, ότι τουλάχιστον το 35% των οικιακών σκουπιδιών, μπορούν να κομποστοποιηθούν. Η μέγιστη διάρκεια κομποστοποίησης, είναι οι 3-4 μήνες όμως παίζει σημαντικό ρόλο είναι η υγρασία και οι πρώτες ύλες που χρησιμοποιούνται, όπως κοπριά (αγελάδας, πρόβατου) χωνεμένη, κομμένο γκαζόν, διάφορα άλλα πράσινα μέρη φυτών, άχυρο από όσπρια, υπολείμματα νοικοκυριού (αποφάγια, μάλλινα ρούχα, περιεχόμενο ηλ. σκούπας), υπολείμματα από κήπο (ντοματιές, πατατιές, πιπεριές κλπ), βελόνες πεύκων, φρέσκια κοπριά αγελάδων, φύλλα από δένδρα, άχυρα (από βρώμη, σίκαλη, στάρι, δημητριακών γενικά), φρέσκο & χωνεμένο πριονίδι.
Τα βακτήρια, οι μύκητες και άλλα μικρόβια είναι οι ‘εργάτες’ της κομποστοποίησης, στη διαδικασία της κομποστοποίησης παράγουν θερμότητα και χρειάζονται οξυγόνο για να επιβιώσουν, τα ψυχρά κλίματα δεν επηρεάζουν δραματικά την κομποστοποίηση αν συντηρείται σωστά. Η αποσύνθεση θα επιβραδυνθεί αλλά δε θα σταματήσει. Τα πλούσια σε άνθρακα υλικά όπως τα φύλλα, τα κλαδιά και το πριονίδι, πρέπει να ανακατεύονται καλά με τα πλούσια σε άζωτο υλικά όπως το γκαζόν, τα φρούτα και τα λαχανικά. Ταυτόχρονα με το καλό ανακάτωμα και τον αερισμό του σωρού, οι μικροοργανισμοί που είναι υπεύθυνοι για την αποσύνθεση θα παράγουν θερμότητα καθώς διασπούν τα οργανικά σε κομπόστ. Με τη σωστή αναλογία άνθρακα/αζώτου και το ανακάτωμα, θα παράγεται θερμότητα και θα προχωράει η αποσύνθεση ασχέτως από τις εξωτερικές θερμοκρασίες. Αν έχετε σωρό και όχι κάδο, καλό είναι να τον καλύψετε με ένα πλαστικό για να μην ανέβει πολύ η υγρασία του.
Το κομπόστ μπορεί να χρησιμοποιηθεί σαν:
- Εδαφοβελτιωτικό-λίπασμα
- Λίπασμα για το γκαζόν
- Συμπλήρωμα στο χώμα των γλαστρών
- Μαγιά για κομποστοποίηση
Για τον γενικό εμπλουτισμό του εδάφους, ο ιδανικός χρόνος για την τοποθέτηση του κομπόστ είναι 2-4 εβδομάδες πριν το φύτεμα. Για να βελτιώσετε την γονιμότητα άγονου εδάφους, ρίξτε αρκετό κομπόστ το φθινόπωρο. Σκάψτε 2 με 4 εκ. το χώμα και ανακατέψτε το με κομπόστ. Αφήστε το έδαφος ανώμαλο κατά τη διάρκεια του χειμώνα. Μετά την ολοκλήρωση της κομποστοποίησης, περάστε το κομπόστ από κόσκινο και αφήστε το να ωριμάσει για 2-3 εβδομάδες αν σκοπεύετε να το ρίξετε απ’ ευθείας σε φυτά.
Ανθόκηποι
Την άνοιξη, σκαλίστε μερικά εκατοστά του εδάφους και σκορπίστε ομοιόμορφα το κομπόστ σε πολυετή και μονοετή φυτά. Αν ρίξετε το κομπόστ το φθινόπωρο, θα παρέχει προστασία κατά τη διάρκεια του χειμώνα στα πολυετή φυτά και θα δημιουργήσει καλύτερες συνθήκες ανάπτυξης στα μονοετή φυτά την άνοιξη. Φροντίστε να είναι καλά κοσκινισμένο.
Γρασίδι
Χρησιμοποιείτε το κομπόστ όταν φυτεύετε καινούριο γρασίδι και όταν συντηρείτε το υπάρχον. Όταν φτιάχνετε καινούριο γκαζόν χρησιμοποιείστε αρκετό κομπόστ σε 2-4 εκ. βάθος. Για να συντηρήσετε το υπάρχον, στα σημεία που έχει αραιώσει σκάψτε σε 2 εκ. βάθος, ρίξτε κομπόστ και βάλτε καινούριους σπόρους αφού πρώτα το μουσκέψετε.
Δέντρα & Θάμνοι
Όταν φυτεύετε δέντρα ή θάμνους σκάψτε μια τρύπα διπλάσια από το μέγεθος της ρίζας του φυτού. Αναμίξτε κομπόστ στο χώμα που βγάλατε έτσι ώστε να είναι περίπου 25% κομπόστ. Αφού το φυτέψετε, ρίξτε από πάνω 1-2 εκ. κομπόστ. Η μέθοδος του δαχτυλιδιού είναι πολύ αποτελεσματική στα δέντρα. Σκαλίστε το έδαφος ξεκινώντας περίπου 1 μέτρο γύρω από τον κορμό και προχωρήστε μέχρι 50 πόντους μακρύτερα από τα όρια που θέτουν τα κλαδιά του δέντρου. Ανακατέψτε αυτή την περιοχή με κομπόστ σε βάθος περίπου 3 εκ..
Λαχανόκηποι
Ανακατέψτε κομπόστ το φθινόπωρο ή την άνοιξη, μέχρι μια βδομάδα πριν το φύτεμα. Όταν τα φυτά αρχίσουν να αναπτύσσονται γρήγορα, χρησιμοποιείστε κομπόστ επιφανειακά. Επιπρόσθετα, υγρό κομπόστ μπορεί να χρησιμοποιηθεί. Γεμίστε 2-4 εκ. τον πάτο ενός δοχείου 20 λίτρων, γεμίστε το με νερό, ανακατέψτε καλά και αφήστε το για 2-3 μέρες. Χρησιμοποιείστε αυτό το διάλυμα για πότισμα, αν είναι δυνατόν απομακρύνοντας τα στερεά υπολείμματα με μια σήτα.
Φυτά εσωτερικού χώρου
Χρησιμοποιείστε κομπόστ όταν ετοιμάζεται το χώμα για τις γλάστρες. Για να εμπλουτίζεται τις υπάρχουσες, προσθέστε κομπόστ επιφανειακά, δύο φορές το χρόνο.