Μετά το φαινόμενο του θερμοκηπίου, η Βιοενέργεια και τα βιοκαύσιμα στο προσκήνιο
Θυμάστε το εργοστάσιο κοπριάς γουρουνιών, που παρήγαγε ρεύμα, στην ταινία Mad Max; Ή εκείνον τον Αμερικανό στην TV το 198.., που αφού έφαγε fast-food, ζήτησε τα καμένα τηγανέλαια τα έβαλε στο ρεζερβουάρ του και …έφυγε;
(Για εκπαιδευτικούς Περιβαλλοντικής Αγωγής, και όχι μόνο)
Εισαγωγή
Οι μέρες της ενεργειακής ευημερίας της ανθρωπότητας τελείωσαν. Φέρτε ό,τι …λύμα, σκουπίδι, σαπισμένο φρούτο, λουλούδια, σπορέλαια, κουρέλια κυτταρίνης, πριονίδια, ροκανίδια, άχυρα έχετε, να κάνουμε ενέργεια.
Η κατάσταση στη χώρα μας, μετά το τέλος των αγροτικών επιδοτήσεων της ΕΕ, ωθεί την αγροτιά σε… ενεργειακούς κλάδους.
Η Ελλάδα θα …λουλουδιάσει από καλλιέργειες ενεργειακών φυτών, που η επεξεργασία τους παράγει …βιοκαύσιμα.
Πρόσφατα η ΕΒΖ (Ελληνική Βιομηχανία Ζαχάρεως), αποφάσισε τη μετατροπή των 2 εκ των 5 εργοστασίων παραγωγής ζάχαρης, Λάρισας και Ξάνθης σε μονάδες παραγωγής βιοαιθανόλης, ενός βιοκαυσίμου που θα ανταγωνιστεί μερικώς το πετρέλαιο.
Υπάρχει, ακόμα ωστόσο, σκεπτικισμός για την ανταγωνιστικότητα, αφού η τιμή της παραγόμενης βιοαιθανόλης από τεύτλα, πιθανόν να είναι 20-40% υψηλότερη σε σχέση με τη διεθνή.
Παράλληλα σ’ όλη την Ελλάδα ετοιμάζονται εργοστάσια μικρά και μεγάλα, κυρίως για επεξεργασία φυτών ελαιοκράμβης για παραγωγή βιοαιθανόλης, για εξαγωγή. Ελληνική εταιρεία ανεγείρει εργοστάσιο παραγωγής κραμβέλαιου, στη βιομηχανική περιοχή Βόλου, δυναμικότητας 500 τόνων την ημέρα, ενώ διαθέτει την παγκόσμια πατέντα της συσκευής καύσης του λαδιού από ντιζελοκινητήρες και ήδη αξιοποιείται από στόλους φορτηγών αυτοκινήτων σε Γερμανία, Αυστρία, Ιταλία και από φορτηγίδες που κινούνται στο λιμάνι του Αμβούργου.
Πρόσφατα, η εταιρεία ανακοίνωσε την επίτευξη συμφωνίας με την ιταλική εταιρεία Green Quality, η οποία θα χρησιμοποιήσει το κραμβέλαιο και τη διεθνή πατέντα, για την κίνηση των αστικών λεωφορείων της Φλωρεντίας. Η συμφωνία υπάρχει δυνατότητα να επεκταθεί και σε άλλες πόλεις της Ιταλίας.
Επιτυχείς δοκιμές έχουν γίνει και σε λεωφορεία στην Ελλάδα. Μελετάται ακόμα η μετατροπή 1.500.000 στρεμμάτων, για ελαιοκράμβη στη Θεσσαλία, κατά την επόμενη καλλιεργητική περίοδο.
To κίνητρο για τον παραγωγό είναι η ενίσχυση με 4,5 €/στρέμμα στους καλλιεργητές ενεργειακών φυτών, συν τα προβλεπόμενα από το νόμο 3423/2005.
Στόχος είναι η κατανάλωση 160.000 τόνων βιοντίζελ και 400.000 βιοαιθανόλης, το 2010, που θα υποκαταστήσει το 5,75% των σημερινών καυσίμων μεταφορών, αν και το 2005 η παραγωγή ήταν μόλις 470 κυβικά.
Για την ΕΕ ο στόχος είναι 8% από 4% σήμερα. H Φιλανδία καλύπτει το 20% των ενεργειακών αναγκών από Βιοενέργεια, η Σουηδία το 16% και η ΕΕ το 3,7%.
Τι είναι όμως η Βιοενέργεια;
Στην παγκόσμια έρευνα για νέες ενεργειακές πηγές, διερευνώνται και οι «λιγότερο αποδοτικές», π.χ. ενέργεια από οργανικά απόβλητα κλπ, αρκεί να μην εκλύουν CO2. Η Βιοενέργεια είναι χαμηλή μορφή ενέργειας, προερχόμενη από ειδική κατεργασία της βιομάζας (Όρος για τα υλικά που προέρχονται από φυτά ή από κοπριά ζώων, π.χ τα ξύλα). Θεωρείται οικολογική, α) επειδή δεν εκλύει CO2 αυτή καθ’ αυτή, αν και χρησιμοποιούνται ενώσεις άνθρακα C στην κατεργασία (πυρόλυση, ζυμώσεις, καύση κλπ) και β) διότι πραγματώνει την αρχή της επανάχρησης της ύλης.
Δεν κατατάσσεται στις «Ανανεώσιμες Πηγές», λόγω δαπάνης πρώτης ύλης, που δεν είναι ούτε ανεξάντλητη ούτε δωρεάν. Η αρχή λειτουργίας πολύ απλά είναι ότι, η ηλιακή ενέργεια που συμμετέχει στη διαδικασία της φωτοσύνθεσης, εγκλωβίζεται μέσα στους δεσμούς της βιομάζας και επανακτάται με ειδική κατεργασία (πυρόλυση, ζύμωση κλπ).
Μέσα από τους άπειρους δρόμους αξιοποίησης της βιομάζας, παράγεται μια πλειάδα από βιοκαύσιμα: στερεά, υγρά ή αέρια, κατάλληλα για παραγωγή ηλεκτρισμού, θέρμανσης και κίνησης. Ως τέτοια θα ανταγωνιστούν τα σημερινά ορυκτά καύσιμα, (πετρέλαιο, λιγνίτη), ως προς την ελάττωση των εκπομπών CO2.
Για την ώρα συμπληρώνουν με ανάμιξη τα παραδοσιακά καύσιμα, κατά ποσοστό. Η οδηγία 2003/30/ της Ε.Ε., (όχι όμως και η ελληνική) κατατάσσει τα καθαρά φυτικά λάδια, όπως το κραμβέλαιο, στην κατηγορία των βιοκαυσίμων. Το λάδι (κραμβέλαιο) της ελαιοκράμβης παρουσιάζει σημαντικά πλεονεκτήματα, με πρώτο από όλα τη σημαντική οικονομία, που συνεπάγεται η χρήση του, που μπορεί να φτάσει μέχρι και 40% στα συνολικά έξοδα, όχι μόνο κίνησης αλλά και θέρμανσης. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως καύσιμο απευθείας στους ντιζελοκινητήρες, με υψηλή απόδοση, καθώς η χρήση του δεν προκαλεί καμιά φθορά στον κινητήρα.
Έτσι θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως το «απόλυτο βιολογικό καύσιμο», αφού από τη χρήση του εκπέμπονται ρύποι σε επίπεδο χαμηλότερο, ακόμα και από το ελάχιστο των προδιαγραφών της Ε.Ε. Δεν μπορεί κανείς να παραβλέψει τη σύγκριση, ότι η βιοενέργεια είναι ένας συντομότερος αλλά ανάλογος κύκλος, με τον κύκλο του ορυκτού πετρελαίου, με φυτική κύρια προέλευση.
Στην Ελλάδα υπάρχει εξαιρετικό ενδιαφέρον για τη Βιοενέργεια, επειδή φέρνει ξανά την ελπίδα στην ελληνική αγροτιά, αφού οι επιδοτήσεις της ΕΕ τελειώνουν οριστικά, το 2013.
H ΑΤΕ Bank (βασική μέτοχος της ΕΒΖ), υποστήριξε ότι αν παρέμεναν ως ζαχαρουργεία και τα πέντε εργοστάσια και διατηρούνταν οι σημερινές ποσοστώσεις, θα κατέληγαν να κλείσουν το 2007. Δεν απέκλεισε, επίσης, το ενδεχόμενο μετατροπής και τρίτου εργοστασίου (πιθανότατα εκείνου στο Πλατύ Ημαθίας) σε μονάδα παραγωγής βιοαιθανόλης, ενώ ξεκαθάρισε ότι κανένα εργοστάσιο δεν θα κλείσει, αν δεν δοκιμαστεί η λύση του μετασχηματισμού του. Η επιλογή των συγκεκριμένων ζαχαρουργείων για μετατροπή έγινε, λόγω της εγγύτητας τους σε λιμάνια (Αχλάδι και Κεραμωτή). Στη χώρα μας λειτουργούν ήδη άλλα 4 εργοστάσια παραγωγής βιοντίζελ και 6 εξελίσσονται ομαλά.
Οικονομικά
Το κόστος της συσκευής για καύση ανά φορτηγό ανέρχεται σε 1.800 ευρώ, ενώ με τα δεδομένα τιμών όπου ισχύουν στην Ιταλία, δηλαδή τιμή ντίζελ 1,25 ευρώ και τιμή κραμβέλαιου 0,75 ευρώ το λίτρο, η απόσβεση ολοκληρώνεται σε 35-40 μέρες. Ο κλάδος θα απασχολήσει 300.000 άτομα στην ΕΕ, του 2010. Απαιτείται, ωστόσο, κοινοτική χρηματοδότηση έντασης, προκειμένου να γίνει βιώσιμος, με άμεσο κόστος 9 δις € ετησίως. Οι υποδομές μιας νέας απασχόλησης είναι απαιτητικές σε επενδύσεις, αλλά ο δρόμος για καθαρότερο περιβάλλον το απαιτεί.
Κι αυτό παρότι σήμερα, η παραγωγή βιοκαυσίμων είναι σημαντικά ακριβότερη των συμβατικών. O νόμος 3423/2005 και το άρθρο 6.5 του ΕΠΑΝ, επέτρεψαν την προώθηση 3 για την ώρα, ιδιωτικών επενδύσεων για βιοντίζελ, ύψους 11,7 εκ € για 130.000 tn. Στο νομό Θεσσαλονίκης χρηματοδοτήθηκε επένδυση 40.000 tn και άλλες 5 στην υπόλοιπη Ελλάδα. H χώρα μας καταναλώνει ετησίως, 2 εκ tn πετρέλαιο.
Σχετικά Sites
• European Biomass Industry Association
• European Forum for Renewable Energy Sources
• http://www.ecocity.gr
Νίκος Τακόλας, ntakolas@gmail.com
Ομάδα Ενεργειακού, της Παράταξης ΟΑ
Τίτλος: «Υπερ-ελαφρύ» ηλιακό τραμ (1ος σταθμός η Καλαμάτα)
Ένα νέο οικολογικό μέσο έρχεται να αλλάξει τα κυκλοφοριακά δεδομένα στην Ελλάδα. Πρόκειται για το ηλιακό τραμ, το οποίο κινείται σε ράγες με καύσιμο τον ήλιο. Ο σχεδιασμός έχει προχωρήσει στην Καλαμάτα, ενώ αναζητούνται πόροι για άλλες πέντε πόλεις.
Όπως αναφέρεται σε ρεπορτάζ των Νέων της Πέμπτης, στην Καλαμάτα έχει ολοκληρωθεί ο σχεδιασμός της μήκους 11χλμ διαδρομής και έχει διασφαλισθεί η χρηματοδότηση του έργου από την ΕΕ σε ποσοστό 85%.
Στην Πάτρα, το Ηράκλειο, τον Βόλο, τη Λάρισα και τη Ρόδο έχουν προχωρήσει οι προκαταρκτικές συγκοινωνιακές μελέτες, αλλά αναζητούνται πόροι.
Το ηλιακό τραμ δεν μοιάζει καθόλου με το αντίστοιχο της Αθήνας. Διαθέτει ένα βαγόνι και για την κίνησή του δεν απαιτείται εγκατάσταση ηλεκτροδότησης, καθώς λειτουργεί με τον ήλιο μέσω ενός μηχανισμού που βρίσκεται στην οροφή.
Έχει δυνατότητα μεταφοράς 76 επιβατών, με μέγιστη ταχύτητα τα 50χλμ, που περιορίζεται στα 30χλμ όταν κινείται σε πεζόδρομο.
Στο Ηράκλειο έχουν κυκλοφορήσει και χάρτες με τις δύο διαδρομές του τραμ, συνολικού μήκους 10 χιλιομέτρων, ενώ στην Πάτρα έχει ολοκληρωθεί η μελέτη για την κατασκευή τροχιοδρόμου που θα συνδέει το λιμάνι με το εμπορικό κέντρο.
news.in.gr
Γαι την αντιγραφή Γιάννης Μαχαίρας
Και στη Θεσσαλονίκη??? Αλλά πού μυαλό οι πατριδοτσούτσουνοι!!!